Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Δεν γίνονται αυτά εδώ


Εδώ γράφω μόνο για βιβλία. Σπανιότατα αφιερώνω αναρτήσεις για σειρές ή ταινίες, κυρίως για εκείνες που με συγκλόνισαν και μου άρεσαν πολύ. Για την ώρα, η εξής μία: το «Twin Peaks». Το «House of Cards» θα μπορούσε να είναι η δεύτερη (και θα είναι αφού ήδη γράφω ανάρτηση), αλλά για τους λάθος λόγους. Για την απογοήτευση και το φιάσκο του έκτου και τελευταίου κύκλου και πώς αυτός κατέστρεψε δραματουργικά όλο το χτίσιμο των υπολοίπων. «Ξέρω, θέλετε να μάθετε τι του συνέβη πραγματικά. Ένας άντρας σαν τον Φράνσις δεν πεθαίνει απλώς. Αυτό θα ήταν… ποια είναι η λέξη; Βολικό.», μας λέει όλο νόημα η Κλερ Άντεργουντ στο τέλος του πρώτου επεισοδίου, καθώς φοράει το δαχτυλίδι του άντρα της και υψώνει το μεσαίο της δάχτυλο, στρέφοντας υπαινικτικά προς την κάμερα. Αυτό το κωλοδάχτυλο όμως δεν αποτελεί μέρος της όποιας πλοκής, είναι απλώς η ξεδιάντροπη απάντηση της παραγωγής προς τους εκατομμύρια θεατές της σειράς που την αγάπησαν και την αγκάλιασαν. Και γω προσωπικά, τέτοια χειρονομία, την επιστρέφω πίσω. 

Θα μπορούσα μετά το τέλος του πρώτου επεισοδίου του έκτου κύκλου να βγάλω τα τελεσίδικα συμπεράσματά μου για το πόσο βολικό ήταν εκ μέρους της παραγωγής η ολοκληρωτική εξαφάνιση του Φρανκ Άντεργουντ. Άλλα έσφιξα τα δόντια και προσπάθησα να δω και τα υπόλοιπα – σύνολο οκτώ, όταν όλοι οι υπόλοιποι κύκλοι είχαν αυστηρά 13 επεισόδια ο καθένας, αυτό και αν φανερώνει την απόγνωσή τους. Άντεξα να δω μέχρι και το τρίτο. Δεν θα ασχοληθώ για την ώρα με τους λόγους που ο Κέβιν Σπέισι δεν συνέχισε να αποτελεί μέρος της σειράς. Θα επικεντρωθώ στην δραματουργικά αναποτελεσματική εκτέλεση αυτής της απόφασης. Όταν φτιάχνεις μία σειρά όπου ο βασικότατος πρωταγωνιστής της είναι ένας εξουσιομανής και μισάνθρωπος τύπος που πατάει επί πτωμάτων για να πετύχει αυτό που θέλει, δεν επιτρέπεται να τον πεθάνεις! Τόσο απλό. Δεν πεθαίνει για κανέναν λόγο. Τέλος. Μπορείς να αποπειραθείς να τον δολοφονήσεις, όπως συνέβη σε κάποιον προηγούμενο κύκλο της σειράς, άλλα πάντα θα φροντίζεις να τον επαναφέρεις στην ζωή. Πάντα. 

Η σειρά, για μένα, είχε αρχίσει να παίρνει την κατρακύλα μετά τον τρίτο κύκλο αλλά εξακολουθούσε να βλέπεται ευχάριστα χάριν στον Κέβιν Σπέισι... ουπς, συγγνώμη, χάριν στον Φρανκ Άντεργουντ, ήθελα να πω. Εξάλλου, ένας ρόλος ήταν. Τυχαίνει η παραγωγή να έχει προβλήματα με τον ηθοποιό που ενσαρκώνει τον ρόλο; Κανένα πρόβλημα. Απολύει τον ηθοποιό όμως, όχι τον ρόλο! Δεν είναι λίγες οι φορές που άλλοι ηθοποιοί αντικαθιστούσαν στα μισά τους πρωταρχικούς ηθοποιούς σε ρόλους που έμειναν, εν τέλει, κλασικοί. Μπορεί το κοινό να «τσινίσει» στην αρχή και μάλιστα όσο πιο καλός ο πρωταρχικός ηθοποιός τόσο μεγαλύτερη η γκρίνια, αλλά πολύ γρήγορα θα προσαρμοστεί, γιατί το κοινό βλέπει μια σειρά για τους ρόλους και την δραματουργία τους. Μου ήρθε στο μυαλό η αλλαγή που είχε γίνει στους ηθοποιούς που ενσάρκωναν τον Ιούλιο και τη θεία Ορτανσία στο «Εκείνες κι εγώ» μεταξύ πρώτου και δεύτερου κύκλου και το πόσο ισοδύναμα μοιρασμένοι είναι, ακόμα και σήμερα, στην συνείδηση του κοινού. Θα μου πείτε, τι σχέση έχει ο Ζάχος Δόγκανος με μια υπερπαραγωγή όπως το House of Cards – καλά, δείτε τον έκτο κύκλο και θα αναπολήσετε στην στιγμή τον αλησμόνητο Ιάσονα Παπαπέτρου. 

Η εκδικητική μανία της παραγωγής απέναντι στον Κέβιν Σπέισι εκδηλώνεται με τους πλέον γελοίους τρόπους. Αφ' ης στιγμής μαθαίνουμε στην αρχή του επεισοδίου ότι ο Φρανκ Άντεργουντ έχει πεθάνει, δεν έχουμε απολύτως κανένα πλάνο του προσώπου του (λες και απανθρακώθηκε!)· ακόμα και όταν η γυναίκα του βλέπει μια φωτογραφία της κηδείας του, οι λήψεις είναι έτσι εστιασμένες ώστε να μην φαίνεται το πρόσωπο. Όταν αναφέρεται ο Φρανκ και εξιστορούνται κάποια από τα πεπραγμένα του, ένα flashback κρίνεται απαραίτητο για την καλύτερη απόλαυση του θεατή αλλά δεν μας δίνεται, πήζοντας την εξιστόρηση με λεκτικό συνωστισμό, μην και φανεί το πρόσωπο του «κατάπτυστου» Σπέισι· την ίδια ώρα έρχονται κάτι αδιανόητα και βαρετά flashback για την παιδική ηλικία της Κλερ για να καλύψουν τα τεράστια σεναριακά κενά. Το όνομα του Κέβιν Σπέισι δεν αναφέρεται καν στους τίτλους αρχής είτε ως ηθοποιού είτε ως παραγωγού. Αν δεν θες με κανέναν τρόπο να συνδεθείς με το όνομα του Κέβιν Σπέισι, σταματάς την σειρά στο σημείο όπου ανέκυψε το πρόβλημα. Είναι το πιο τίμιο που μπορείς να κάνεις. 

Ο Κέβιν Σπέισι διερευνάται για πλήθος υποθέσεων σεξουαλικής κακοποίησης αλλά αυτό δεν (θα έπρεπε να) μας αφορά – δεν θα γίνουμε εμείς δικαστές του (κάθε) Σπέισι. Ούτε μας ενδιαφέρει αν ο Σπέισι μπερδεύει τους ρόλους με την πραγματική ζωή. Όμως, όταν νοθεύεις μια δραματουργική ιστορία και τους αρχικούς προσανατολισμούς της για να κάνεις έντεχνη προπαγάνδα και να στήσεις λαϊκά δικαστήρια με ενόρκους την επίκληση στο συναίσθημα, είναι τουλάχιστον χυδαίο. Δεν είμαι καθόλου αντίθετος στο να γίνουν έργα που να εστιάζουν σε θέματα όπως ο φεμινισμός, η καταπολέμηση των ανισοτήτων, κλπ. Δεν μπορείς όμως σε μια σειρά όπως το «House of Cards» να αφήνεις υπαινιγμούς στον τελευταίο κύκλο, ότι η Κλερ που ήταν το δεξί χέρι του Φράνσις, ίσως τελικά να μην συμφωνούσε και τόσο με τις απόψεις του άντρα της, και ότι, τώρα θέλει να γεμίσει το υπουργικό συμβούλιο με γυναίκες ενωμένες ποτέ νικημένες, και ότι είναι μια γυναίκα με πάθος, εσύ; Αυτό θα είχε ενδιαφέρον αν αποτελούσε το προπέτασμα και την βιτρίνα στα σκοτεινά σχέδια και τις μηχανορραφίες του άντρα της, όπως και συνέβαινε στους αρχικούς κύκλους. 


Μία σειρά που ξεκίνησε αποθεώνοντας το πολιτικά μη ορθό, κατέληξε να υπηρετεί απροκάλυπτα ό,τι πολιτικά πιο... ορθότερο. Η τέχνη οφείλει να ασχολείται με το πολιτικά μη ορθό, να παρουσιάζει ακραίες συμπεριφορές, να ανατρέπει συλλογισμούς, να παίζει με το μη αποδεκτό, ή ακόμα και μη ανεκτό. Η τέχνη, μέσα στην όποια φαινομενική σκληρότητά της, ποτέ δεν γίνεται ανάλγητη. Εντούτοις, κάποιοι καλλιτέχνες μπορεί να γίνουν. Ακριβώς όπως και οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος. Εν τέλει, η σειρά άξιζε γιατί απέδειξε με τον πλέον έμπρακτο τρόπο ότι η εξουσία όταν πέσει στα χέρια μερικών αδίστακτων ανθρώπων μπορεί να καταστρέψει ζωές και συνειδήσεις. 

Σχόλια

  1. Εξαιρετικό το σχόλιό σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συμφωνώ απολύτως με όλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σας ευχαριστώ πολύ, παιδιά.
    Μακάρι να μην συμφωνούσατε μαζί μου. Επίσης, μακάρι να μην συμφωνούσα ούτε εγώ μαζί μου :p

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Κουβεντολόι με μια μούμια!

Σημ: Εδώ λέγονται ιστορίες μόνο για αραχνιασμένα κρανία, οι "ψεκασμένοι" θα απομακρύνονται διακριτικά.

«A good reader, a major reader, an active and creative reader is a rereader»

En passant

  Το «Αν πασάν» είναι ένας σκακιστικός κανόνας, περιθωριακός και άγνωστος αλλά ιδιαιτέρως αποτελεσματικός και σημαντικός. Στις αρχικές τους κινήσεις, τα πιόνια έχουν το δικαίωμα να κινηθούν ένα ή δύο τετράγωνα μπροστά. Αν επιλέξουν να κινηθούν δύο τετράγωνα μπροστά και ένα αντίπαλο πιόνι βρίσκεται σε τέτοια θέση ώστε να μπορούσε να το αιχμαλωτίσει αν το πιόνι που κινήθηκε δυο τετράγωνα αποφάσιζε να κινηθεί μόνο ένα, τότε, έχει το δικαίωμα να το αιχμαλωτίσει και σε αυτή την περίπτωση που κάνει δύο βήματα. Έχουμε δηλαδή, αν πασάν... αιχμαλωσία εν τη διελεύσει. Είναι δυσνόητο στην περιγραφή αλλά αρκετά ξεκάθαρο στην πράξη. Βέβαια, όταν είσαι αρχάριος σκακιστής και το συναντήσεις πρώτη φορά σε ηλεκτρονική παρτίδα, τότε πείθεσαι ότι κάποιο «bug» έχει η ιστοσελίδα, ότι σε χακάρανε ή ότι άρπαξες όλες τις ιώσεις του κυβερνοχώρου. Τα βιβλία του Ναμπόκοφ, μου προσφέρουν την ισχυρή εντύπωση ότι αποτελούν ένα συνεχές λογοτεχνικό en passant, σε αιχμαλωτίζουν εν τη διελεύσει.

Αποδοχή cookies

«Ευτυχώς, αν θέλει κάποιος να βρει μεστές απόψεις για καλά βιβλία, υπάρχουν ήδη πολύ αξιόλογα βιβλιοφιλικά μπλογκ, όπως το κορυφαίο, του Librofilo ή το αγαπημένο του, του Μαραμπού» . Να ξέρετε ότι όταν μου δίνουν γλυκό, έστω και σε μορφή βιβλίου, το αποδέχομαι αμέσως. Επίσης, να ξέρετε ότι ενίοτε μπορεί να γράφω για βιβλία που δεν έχω διαβάσει, όλοι το κάνουμε αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα, αλλά ποτέ δεν γράφω για βιβλίο που δεν μου άρεσε προφασιζόμενος το αντίστροφο∙ όλοι το κάνετε και αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα. Το βιβλίο είναι δώρο της συγγραφέα, καλής διαδικτυακής φίλης, και η άποψή μου για αυτό ολότελα υποκειμενική – ξέρω, απανωτά σοκ! – και ουδεμία σχέση έχει με την αντικειμενική κριτική που από καιρό θα έπρεπε να γίνει αντικείμενο κριτικής, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Από το να μασήσω τα λόγια μου, θα προτιμήσω τα μπισκότα. «Όχι πως δεν ήταν επηρεασμένος και από το ιστολόγιο «Πιπέρι και σπασμένες γραμμές» με τις λαχταριστές αναρτήσεις σχετικά ...

Το Δώρο

Θα μπορούσε ο Στέφανος Ξενάκης να είναι ο Στέφανος Δαίδαλος του σήμερα; Ή να το αλλάξω κάπως για να ’χουμε καλό ρώτημα: θα μπορούσε ο Τζέημς Τζόυς (μαζί και οι όποιες καλλιτεχνικές μεταμορφώσεις του) να γίνει ένας motivational speaker της σημερινής εποχής; Κανείς πλέον (αν υποθέσουμε ότι μπορούσε κάποτε) δεν διαβάζει τον «Οδυσσέα». Δεν μπορεί να αντέξει ότι αυτό το βιβλίο τον περιγράφει, ακόμα και σήμερα ή και περισσότερο σήμερα, τόσο καλά παρά την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Του αφιερώνει μία μέρα τον χρόνο, την σημερινή (παρόλο που άλλαξε η μέρα, το blogger έμεινε σταθερά πίσω!), και μετά τον στέλνει αδιάβαστο. Αν κάποιος όμως του σερβίρει για πρωινό όμορφες φράσεις με γαρνιτ ούρα υπέροχα σκίτσα, τότε μπορεί να νιώσει στιγμιαία χαρά και να βελάζει σαν ανέφελο πρόβατο στα λιβάδια του χρόνου. 

Kinds of kindness

Τα περισσότερα μαγαζιά έχουν ήδη στολίσει με ελλειμματικό γούστο, οι κουραμπιέδες άρχισαν να ανταγωνίζονται τα μελομακάρονα – και τα δυο μαζί την Dubai chocolate –, η Black Friday με τις ασυναγώνιστες τιμές της θα κοντράρει στα ίσα την αληθινή ύπαρξη του ΑΙ Βασίλη, ο καιρός προσπαθεί να τα βρει με τον απορυθμισμένο θερμοστάτη του και γενικά είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα είμαστε. Και μέσα σε όλα αυτά, οι δημοσιογράφοι, οι αθλητές, η εκκλησία, τα ιδρύματα, οι πολιτικοί (που είναι για τα ιδρύματα) θα δείξουν το καλοσυνάτο πρόσωπό τους στους ταλαίπωρους ετούτου του κόσμου. Και μην ξεχνάμε, ότι κυρίως τα Χριστούγεννα είναι για τα παιδιά – και για όλα εκείνα που γιόρταζε η πρόσφατη «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακοποίησης των παιδιών». «Πάντοτε, τα Χριστούγεννα έβγαζαν στους ανθρώπους τον καλύτερο αλλά και τον χειρότερο εαυτό τους».    

Ασκήσεις μνήμης

  Τις ασκήσεις ύφους τις κατέκτησε σε βαθμό που λίγοι συγγραφείς φτάνουν , με τις ασκήσεις μνήμης όμως κανείς άνθρωπος δεν τα βγάζει εύκολα πέρα. Όλοι μας γράφουμε autofiction από 8 χρονών – Περιγράψτε μας τα πιο ωραία σας Χριστούγεννα – τα νεύρα μου! Το autofiction πλέον μοιάζει να είναι ένας ευφημισμός για να αποδεχόμαστε κάποιες συγγραφικές μετριότητες ως κάτι παραπάνω από αυτό που είναι. Είναι προσβολή να θεωρείς ότι ο Τζόυς ή ο Σελίν (που επιτέλους σε λίγες μέρες θα εκδοθεί το «Θάνατος επί πιστώσει»∙ Γκάλοπ: ποιο άργησε περισσότερο; Το Μετρό Θεσσαλονίκης ή το βιβλίο του Σελίν;) έγραψαν autofiction. Το ίδιο ισχύει και για τον Καλβίνο στη συγκεκριμένη συλλογή. Δεν θα ξεχάσουμε και αυτά που ξέρουμε! «Μόνο πετώντας πράγματα μπορώ να βεβαιωθώ πως ακόμα δεν έχει πεταχτεί κάτι από μένα, κάτι που ίσως να μην είναι ούτε και θα είναι για πέταμα» .  

The Elephant Man

Υπάρχει ένας ελέφαντας στο δωμάτιο – όχι ρε, δεν εννοώ εσάς, φάτε ελεύθερα όσο θέλετε! – και αυτός δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο. Οξύμωρο, καταλαβαίνω, αλλά στο περίκλειστο δωμάτιο που είναι ο κόσμος ολάκερος, αν θες να παραμένεις ανθρώπινος πρέπει να έχεις καρφωμένα τα μάτια σου στον ελέφαντα. «–Είναι επειδή, με τον τρόπο που ο κερατάς σου παρουσιάζει τα πράγματα, παραέδινε την εντύπωση ότι έφτυνε κατάμουτρα το είδος για το οποίο πέθανε ο Κύριός μας. Δεν είχες την αίσθηση ότι υπέγραφες υπέρ των ελεφάντων αλλά εναντίον των ανθρώπων» . Διαβάζω το βιβλίο του Ρομαίν Γκαρύ περίπου από τον Ιούλιο, κυρίως επειδή τα μεγάλα βιβλία τα διαβάζω τραπεζίως , δηλαδή ανάμεσα σε άλλα μικρότερα αναγνωστικά γεύματα (και τις τελευταίες μέρες και κυριολεκτικά)∙ αλλά αυτό δεν με ενοχλεί καθόλου γιατί υπήρξε ένα από τα καλύτερα βιβλία που διάβασα τα πολλά τελευταία χρόνια, και αν δεν ανανέωσε την πίστη μου στον άνθρωπο, τουλάχιστον ανανέωσε εκείνη στο μυθιστόρημα: «ο καθείς και οι ελέφαντές του, ...

Βαρύ περιστατικό

Συγγραφείς με χιούμορ δεν χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης, θεωρώ, από το αναγνωστικό κοινό. Ποιος ξέρει πόσα ελαττώματα πασχίζει να κρύψει πίσω από αυτό, θα σκέφτονται, και δεν μπορεί, κάποιο ελάττωμα θα έχει να κάνει σίγουρα και με την συγγραφή. Επίσης το χιούμορ αξιώνει ευφυΐα και το κοινό δεν θέλει να περνιέται για ηλίθιο. Ο Άμπροουζ Μπιρς με τις διάσημες σατιρικές ιστορίες του και τα σκωπτικά λήμματα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας τέτοιος∙ καλός για να χαμογελάμε πού και πού, μας κάνει ενίοτε και τον έξυπνο, αλλά δεν πειράζει, καλή καρδιά. Ίσως να ήταν έτσι – αν και δεν συμμερίζομαι καθόλου αυτή την άποψη – αν δεν έγραφε τα διηγήματα από τις εμπειρίες του στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Σκλάβος του για πάντα!    

100% cotton

Μπορεί τον τελευταίο χρόνο να δουλεύω στον τριτογενή τομέα παραγωγής και συγκεκριμένα σε στεγνοκαθαριστήριο – φροντίζοντας να μην τα κάνω μούσκεμα με τα ρούχα… ενώ τα κάνω μούσκεμα! – και να χαζεύω στα ταμπελάκια τι ποσοστό επί τοις εκατό βαμβάκι περιέχουν – πολυεστέρα, κερδάμε! – αλλά υπήρξαν σκληρές εποχές που δεν βελτιώθηκαν και ιδιαίτερα για πολλούς ανθρώπους, που για 100% βαμβάκι πληρωνόσουν ένα υποπολλαπλάσιό του και θα έπρεπε να λες και ευχαριστώ από πάνω. «Η αχαριστία αποτελεί συστατικό στοιχείο του χαρακτήρα των ανθρώπων σε τέτοιο βαθμό, που είναι προτιμότερο να τη θεωρεί κανείς προκαταβολικά δεδομένη και να μη στενοχωριέται» . Εδώ το ίδιο σου το πλυντήριο δεν είναι αξιόπιστο (στους χρόνους) και δεν λέει την αλήθεια, γιατί περιμένεις να το κάνουν οι άνθρωποι;

Σαν ναυαγοί, σαν ροβινσώνες

Ο βιασμός ενός βιβλίου και ενός συγγραφέα γίνεται με τις διασκευές . Συγγραφείς μεγάλου βεληνεκούς και εξαιρετικού κύρους όπως ο Ντάνιελ Ντιφόου, ο Ρόμπερτ Στήβενσον, ο Ιούλιος Βερν και ο Τζόναθαν Σουίφτ (με την ευκαιρία, να ξαναπώ ότι «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία. Δεν είναι απλώς ένα από τα καλύτερα βιβλία του είδους· ή του 18ου αιώνα· ή της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας. Πέρα από κάθε είδους περιορισμό, τροπικό, χρονικό ή χωρικό, το βιβλίο του Σουίφτ είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί επί γης) αντιμετωπίζονται από το αναγνωστικό συγγραφικό φαντασιακό σαν μικρομέγαλοι συγγγραφίσκοι που είχαν κόλλημα με την παιδική ηλικία και ανακλύκλωναν απλοϊκές ιστορίες που δεν πρέπει να διαβάζονται μετά τα δώδεκα – λες και το να είσαι παιδί είναι ιδιότητα μόνο ενός παιδιού. Κούνια που σας κούναγε! 

Το κτίσμα

  Τώρα που έφτασε αισίως 46 Αυγούστου και χειμώνιασε για τα καλά, ποιος δε θα ήθελε να διαβάσει μία καλή ιστορία δίπλα στο τζάκι! Τι γίνεται όμως αν το τζάκι, και συγκεκριμένα η καμινάδα, είναι το θέμα της ίδιας της ιστορίας; Μην σας παγώνει αυτό, γιατί την ιστορία την έγραψε ο Χέρμαν Μέλβιλ και τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά όταν συμβαίνει αυτό. Η λογοτεχνία του είναι πάντα πρόσφορη σε αναλύσεις που θεωρητικά θα βελτίωναν την κατανόηση που κρύβεται βαθιά στα θεμέλια κάθε έργου του, αλλά ταυτόχρονα ίσως θα κατέστρεφε τα οφέλη που υπάρχουν στα υψηλότερα διανοητικά πατώματα, απόρροια της μαγευτικής του αρχιτεκτονικής γραφής – «Ή, μάλλον, αυτή η ίδια δίνει απαντήσεις ασταμάτητα, ασταμάτητα ταλανίζοντάς με μ’ αυτή την τρομερή της ζέση για βελτίωση, η οποία δεν είναι παρά μια ελαφρότερη απόδοση της λέξης καταστροφή».