ΠΙΠΕΡΙ ΚΑΙ ΣΠΑΣΜΕΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

Τι θέλετε να γίνεται μωρέ στα παρασκήνια του Ολύμπου, λες και δεν ξέρετε. Ο Δίας, τα γνωστά, γαμάει και δέρνει – και ο Μ. Καραγάτσης το ίδιο, λένε μερικά κουτσομπολιά∙ ως λογοτέχνης θα πουν κάποιοι, ίσως και έξω από τα έργα του, θα ισχυριστούν κάποιοι άλλοι που έχουν μελετήσει σε βάθος διάφορα αποσπάσματά του. Γιατί τέτοια ρητορική μίσους ρε Μίτια; Επειδή δεν πήρες ποτέ κανένα βραβείο για το έργο σου; « Φωνές, από τα παρασκήνια – Εμείς κωμωδία δεν ήρθαμε να δούμε; Γιατί μιλούν για ρητορική; – Γιατί δεν υπάρχει τίποτε πιο κωμικό αλλά και πιο δημιουργικό από την παρερμηνεία. Κάνε υπομονή. Σε λίγο θα φτάσουν οι δικοί μας στην πλατεία. Έδιναν… συνέντευξη ως τώρα» . Και μη χιμαιρότερα !

Θα μπορούσε ο Στέφανος Ξενάκης να είναι ο Στέφανος Δαίδαλος του σήμερα; Ή να το αλλάξω κάπως για να ’χουμε καλό ρώτημα: θα μπορούσε ο Τζέημς Τζόυς (μαζί και οι όποιες καλλιτεχνικές μεταμορφώσεις του) να γίνει ένας motivational speaker της σημερινής εποχής; Κανείς πλέον (αν υποθέσουμε ότι μπορούσε κάποτε) δεν διαβάζει τον «Οδυσσέα». Δεν μπορεί να αντέξει ότι αυτό το βιβλίο τον περιγράφει, ακόμα και σήμερα ή και περισσότερο σήμερα, τόσο καλά παρά την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Του αφιερώνει μία μέρα τον χρόνο, την σημερινή (παρόλο που άλλαξε η μέρα, το blogger έμεινε σταθερά πίσω!), και μετά τον στέλνει αδιάβαστο. Αν κάποιος όμως του σερβίρει για πρωινό όμορφες φράσεις με γαρνιτ ούρα υπέροχα σκίτσα, τότε μπορεί να νιώσει στιγμιαία χαρά και να βελάζει σαν ανέφελο πρόβατο στα λιβάδια του χρόνου. 

Σε λιγότερο από μια εβδομάδα είναι οι Ευρωεκλογές 2024, που για τους περισσότερους Έλληνες ίσως θεωρούνται κάπως δεύτερες – σαν την Conference League που κέρδισε πρόσφατα ο Ολυμπιακός – αλλά ακόμα και εδώ πάλι θα βρεθούν κάποιοι που θα αναφωνήσουν όλο αγανάκτηση Καλύτερα να μου κοπεί το χέρι! Πόσα κομμένα χέρια μέσα στα χρόνια. Άραγε να υπάρχουν κάποιοι μετανοούντες που ν’ αναζητούν – έστω και μεταφορικά – το κομμένο χέρι τους ή αυτά τα συναντάμε μόνο στα βιβλία; «Δεν είναι χέρι μαύρου, το δικό σου χέρι είναι, που απλώς μαύρισε με τον καιρό» . Ακόμα για εκλογές μιλάω; Έλεος. Με καταψηφίζω και αν χρειαστεί προχωράω και σε επανακαταμέτρηση. «Ο Χριστός και η Παναγία! Μια βαλίτσα γεμάτη χέρια! Τι γίνεται εδώ;»

  Καθίστε γιατί δεν κάθεστε. Όχι, δεν αναφέρομαι στον αποψινό ευρωπαϊκό τελικό στο μπάσκετ όπου ο Παναθηναϊκός θα σκοτώσει την Ρεάλ Μαδρίτης και θα κατακτήσει το έβδομο τρόπαιό του, αλλά στον πειραματικά μυθιστορηματικό θάνατο του Ιρλανδού ζωγράφου Φράνσις Μπέικον που έλαβε χώρα σε μια κλινική της Μαδρίτης το 1992 και παρουσιάζεται μέσα από την γραφή του Μαξ Πόρτερ σε μια πολύ πρόσφατη έκδοση – δεν έχει κλείσει ούτε τα εννιάμερα – που κυκλοφόρησε από το «Σαιξπηρικόν». Μου αρέσει η ζωγραφική του Μπέικον, ζωγραφίζει ιδιαιτέρως παράξενα για να τον αγνοήσω. Επίσης κάποτε είχα σκεφτεί να αγοράσω την βιογραφία του , τώρα ίσως το κάνω, παρόλο που γενικά είμαι πολύ εκλεκτικός με τις συγγένειες των άλλων! Τέλος πάντων, ας μπούμε στο ψητό. «Απομακρύνετε κάθε παλιά κλανιά από τη μέση, είμαι ένας γαμημένος καλλιτέχνης και προσπαθώ να πω μια ιστορία» .

Τελείωσε και η Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, αυτή που 20 χρόνια τώρα ονειρεύεται ότι είναι διεθνής και επιστρέψαμε αισίως και εμείς στους αναγνωστικούς μας εφιάλτες, σ’ αυτούς που αγοράστηκαν πρόσφατα και σε όσους έχουν από καιρό αγοραστεί, σχεδόν κανείς τους όμως ξοφλημένος, πάντοτε ανοιχτοί λογαριασμοί. Τα ίδια πάνω κάτω λέμε και για την ζωή, πρέπει να είναι συνεχώς ανοιχτός λογαριασμός, όσο αναλώνεται σε ύπνο και όνειρα είναι ξοφλημένη υπόθεση. Κράτα τα μάτια σου ανοιχτά και μην ακούς τις σειρήνες που λένε « Shut your eyes and see ». «Τι συμβαίνει όμως αν η λογική της μέρας δεν μπορεί να συλλάβει συνολικά ένα βίωμα σε μιαν άλλη συνειδησιακή κατάσταση;» Ο Τζόυς φαίνεται ότι είχε συλλάβει από νωρίς αυτόν τον σχετικισμό γι’ αυτό αφιέρωσε τόσα χρόνια για να μπορέσει να μιλήσει στη γλώσσα των ονείρων∙ κάτι που οι τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις επιβεβαιώνουν. «Η πιο έντονη περίοδος της ζωής μας αρχίζει μόλις σβήσουμε το φως και πέσουμε για ύπνο» ! Ξυπνάτε, ζώα!

Άρθουρ Καίσλερ∙ δύναμη! ΠΑΜ(Ε) . Είναι για σένα, ό,τι τύπος αναγνώστη κι αν είσαι.   Η ευγενική του ψυχή συμπορεύεται με την συγγραφική του δεινότητα και την εντυπωσιακή ευφυΐα και προσφέρει λογική και ευαισθησία σε ίσες δόσεις. Όταν διάβασα τα « Ρολόγια εν πλω» (μην ξεχαστείτε, σε λίγες ώρες γυρίζουμε τα ρολόγια μας μια ώρα μπροστά, εκεί δηλαδή που βρίσκομαι εγώ σε σύγκριση με τους περισσότερους κριτικούς στην Ελλάδα!!), με τις ανελέητες επιστημονικές κόντρες μεταξύ αστρονόμων και ωρολογοποιών, θυμήθηκα το ωραίο βιβλίο του Καίσλερ και το κείμενο που είχα γράψει παλιότερα και είχε δημοσιευτεί στο μπλογκ «Διαβάζοντας» . Το μεταφέρω εδώ αυτούσιο γιατί δεν γουστάρω καθόλου να το επιμεληθώ, όπως κάνουν και οι περισσότεροι εκδότες με τα βιβλία που βγάζουν. Η γνώμη μου για το «Μηδέν και το άπειρο» συνεχίζει να ισχύει, αν και θα μετρίαζα κάπως την εριστική μου διάθεση. Όπως και να ’χει όμως, και επιστημονικά μιλώντας πάντα, καλύτερα να μην μου πηγαίνω κόντρα! 

Κάθε Πρωτοχρονιά, αφού έχει αποσοβηθεί κατά ένα μέρος του ο προκαταρκτικός οικογενειακός όλεθρος, επιστήμονες βρίσκουν την ώρα να μας ενημερώσουν πόσα δευτερόλεπτα κινήθηκε μπροστά (μην τρέφετε αυταπάτες ακόμα και όταν σας λένε ότι κινήθηκε και προς τα πίσω) το Ρολόι της Αποκάλυψης – δεν τελειώνει άλλο αυτή η Ιστορία! Ο κόσμος μας είναι γεμάτος από μικρά καταστροφικά τέλη, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της κυκλοφορίας, που σχεδόν πάντα είναι αδύνατο να αποτρέψεις και περισσότερο να αποφύγεις. Τι μένει στο τέλος, λοιπόν; Να τα απολαύσεις, μάλλον. Και ο πιο διασκεδαστικός τρόπος ήταν πάντοτε μέσω της τέχνης. «Με αυτά στο μυαλό της η κυρία Βαλασία έκλεινε τα μάτια της και παραδιδόταν στην αγκαλιά του ύπνου, γνωρίζοντας ότι το επόμενο πρωί, στις 05:30, θα ξυπνούσε από τον ήχο που θα παρήγαγε το ξυπνητήρι της, το οποίο της υπενθύμιζε σε καθημερινή βάση ότι η δημιουργία μιας καταστροφής είναι εξίσου σημαντική υπόθεση με την καταστροφή μιας δημιουργίας» . 

Έχετε λίγο χρόνο να σας μιλήσω για τον σωτήρα μας Τζων Χάρρισον; Ο χρόνος μας είναι μετρημένος και ειδικότερα όταν πρόκειται για την ανάγνωση βιβλίων κανείς δεν θέλει να χάνει τον χρόνο του με βιβλία που γράφτηκαν σε τρικυμία εν κρανίω∙ τα «Ρολόγια εν πλω» ευτυχώς πατάνε γερά τα πόδια τους στη στεριά και έτσι από αυτή την άποψη δεν πρόκειται να σας απογοητεύσουν. Πλέον μπορεί να μιλάνε για το μπλογκ μου σε όλα τα πλάτη και μήκη της γης αλλά το 1700 περίπου δεν ήταν τόσο εύκολα τα πράγματα, κριτικοί και αναγνώστες κινούνταν αποκλειστικά… παράλληλα ! «Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα, καταπώς λέγεται. Ακόμη κι ένα μικρό κομμάτι της Ρώμης, η Καπέλα Σιξτίνα χρειάστηκε οκτώ χρόνια για την κατασκευή της και άλλα έντεκα για την εικονογράφησή της, με τον Μιχαήλ Άγγελο να ξαπλώνει ανάσκελα στις ψηλές σκαλωσιές από το 1508 ως το 1512 για να ζωγραφίσει στην οροφή εικόνες από την Παλαιά Διαθήκη. Δεκατέσσερα χρόνια χρειάστηκαν από τη σύλληψη της ιδέας, στη Γαλλία, μέχρι την ολοκλήρωση, τη μεταφορ

Υπήρχε κάποτε εκείνη η σειρά ταινιών θρίλερ (νομίζω ακόμα υπάρχει, μα να μην ξέρουν πότε πρέπει να πεθαίνει μια ωραία ιδέα) με τον πιο εύστοχο, θεωρώ, ελληνικό τίτλο « Βλέπω τον θάνατό σου » όπου σε μία καθορισμένη λίστα ανθρώπων κάποιος έβλεπε το τελεσίδικο όραμα και έσπαγε την αλυσίδα θανάτου και το έργο τότε έπαιρνε τρομακτική κατεύθυνση. Χωρίς το σπλάτερ και με περισσότερη φαντασία και στοχασμό, η Μαρία Γιαγιάννου βλέπει τον θάνατό μας μέσα στα κοινωνικά δίκτυα και συγκεκριμένα μέσα στο facebook – που είναι και το γηραιότερο μέσο, ok boomer! «Το νήπιο άκουσε την φράση “πρόσω ολοταχώς” ως “μπρος ολοταφώς”, ένα ολίσθημα που μαρτυρά την αμφισημία των πραγμάτων και της γλώσσας που τα αναπαριστά. Μπορεί εξίσου να σημαίνει “Μπρος όλο το φως” και “Μπρος όλα τάφος”» .

Ελάτε βρήκα τον Δανό Zola ∙ μόνο κατά όνομα γιατί τη χάρη την έχει ο (Γ)άλλος. Διάβασα μαζί τα δύο βιβλία του που έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά και πιθανότατα δε θα έγραφα τίποτα εδώ (χάλια το 2024 και για εσάς, ξέρω!) αν το ένα από αυτά δεν μου θύμιζε κάπως το πολύ απολαυστικό « Το κορίτσι και το τσιγάρο » του Μπενουά Ντυτέτρ που είχα διαβάσει παλιότερα. «Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα με τη Σουηδία; Ακούω τον εαυτό μου να λέει, χωρίς να ξέρω πού το πάω. Όλοι τους με κοιτάνε, σαν χαμένοι. Θα σας πω εγώ ποιο είναι το πρόβλημα με τη Σουηδία, συνεχίζω, και ξερνάω ένα σωρό πράγματα, που δεν έχουν θέση πουθενά, και που δεν έχω καμία όρεξη να πω. Τους λέω ότι ο κόσμος εδώ στη Σουηδία είναι τόσο εύθικτοι και τόσο μη μου άπτου, λεσβίες, ανάπηροι, άφυλοι, ψόφιοι και ενάντια σε κάθε χαρά της ζωής, που δεν αντέχονται. Και όχι μόνο δεν αντέχονται, είναι για κλάματα, με κεφαλαία γράμματα. Δεν σταματιέμαι με τίποτα, τώρα που άρχισα, και πριν φύγω από την αίθουσα, τους λέω και ότι η Σουηδία είνα