Trip advisor

 

«Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία ενηλίκων που έχω διαβάσει, και γενικότερα που υπάρχουν. Ξεκάθαρα. Θεωρώ μεγάλο έγκλημα τις παιδικές διασκευές που έγιναν πάνω του – ακόμα μεγαλύτερο και από εκείνες που έγιναν πάνω στο κορμί του Μόμπι Ντικ. Μεγαλύτερο όλων όμως, παραμένει το έγκλημα στις συνειδήσεις αμέτρητων αναγνωστών που επιμένουν να το θεωρούν, διασκευασμένο ή μη, παιδικό βιβλίο. Τζόνι πάρε τ' όπλο σου (την πένα) και κυνήγα τους! Το μεγαλύτερο προσόν του βιβλίου είναι ότι έτσι όπως είναι γραμμένο, στην πρωτότυπη μορφή του, δεν χρειάζεται καμία διασκευή για να το απολαύσει ένα παιδί. Καταλαβαίνω εν μέρει γιατί ένα παιδί 4-5 χρόνων χρειάζεται να διαβάσει μια διασκευή του, αλλά δεν καταλαβαίνω, μα την Λιλιπούτη, γιατί ένα παιδί 10-12 χρόνων θα έπρεπε να διαβάσει μια διασκευή του – πάει, το κατέστρεψες, δεν πρόκειται να ξαναδιαβάσει Σουίφτ μέχρι τα βαθιά του γεράματα.

 

Ο Τζόναθαν Κόου το ξεκαθαρίζει μια και έξω στην διασκευή(!) που έκανε ο ίδιος για τα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ»: [...] Ο Τζόναθαν Σουίφτ είπε κάποτε πως έγραψε τα Ταξίδια του Γκιούλλιβερ «μάλλον για να ενοχλήσει παρά για να διασκεδάσει τον κόσμο». Εννοούσε πως, παρόλο που ήξερε ότι η ιστορία ήταν διασκεδαστική, δεν ήταν αυτός ο κύριος λόγος που την έγραψε. Την έγραψε για να κάνει τον κόσμο να σκεφτεί. Εκτός των άλλων, διαβάζουμε στο μίνι βιογραφικό του Κόου, «Έχει γράψει δώδεκα βιβλία, μπλα μπλα, όμως ξέρει ότι δε θα γράψει ποτέ ένα βιβλίο τόσο όμορφο όπως τα Ταξίδια του Γκιούλλιβερ»!!! Παραλογισμός και αυτογνωσία, μια γροθιά! Οκ παιδιά, όπως νομίζετε, διασκευή... διασκευή, αν επιμένετε. Συνένοχο στο φόνο δε θα μ' έχετε! 

 

 

Η αρχική ιδέα είναι ομολογουμένως αξιόλογη. Η Scuola Holden και η Biblioteca Di Repubblica-L'Espresso έχουν επιλέξει κάποιες ιστορίες προς διάσωσιν και υπό την σκέπη της λογοτεχνικής σειράς «Save the story» και την συνεισφορά αναγνωρισμένων συγγραφέων που επαναφηγούνται αυτές τις ιστορίες, προσπαθούν να τις κάνουν ξανά προσιτές (π.χ “Η ιστορία Οι Λογοδοσμένοι του Αλεσσάντρο Μαντσόνι όπως την αφηγήθηκε ο Ουμπέρτο Έκο”). Το SAVE THE STORY είναι μια κιβωτός που περισώζει, στη χιλιετία μας, κάτι που πάει να ναυαγήσει στο παρελθόν. Τα αντικείμενα που, όπως αυτό το βιβλίο, φέρουν το σήμα... είναι είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Κάπως βαρύγδουπη και ψωνίστικη δήλωση ειδικά όταν αναφέρεται σε βιβλία όπως Αντιγόνη, Βασιλιάς Ληρ, Έγκλημα και Τιμωρία, Γκιλγκαμές, Δον Ζουάν κλπ, τα οποία φυσικά και δεν κινδυνεύουν με εξαφάνιση αλλά απλώς περιμένουν υπομονετικά να ανακαλυφθούν εκ νέου, με ή (κυρίως) χωρίς την βοήθεια της Κιβωτού... ωστόσο της αναγνωρίζουμε μια κάποια χαριτωμενιά και πάμε παρακάτω.
 

Το ενδιαφέρον βρίσκεται στο πώς οι προσκεκλημένοι συγγραφείς αφηγούνται ξανά τις ιστορίες που τους έχουν ανατεθεί. Δηλαδή, πώς ο Αβραάμ Γεοσούα αντιλαμβάνεται μια διασκευή του βιβλίου του Ντοστογιέφσκι ή ο Ουμπέρτο Έκο του Μαντσόνι. Δεν ανατέθηκαν σε επαγγελματίες «διασκευαστές» αλλά δόθηκαν σε σπουδαίους συγγραφείς που (ενδεχομένως) αναμετρήθηκαν μαζί τους κατά την διάρκεια της συγγραφικής τους εξέλιξης και τώρα πρέπει να ανακατασκευάσουν μια παιδική αλλά εξίσου σοβαρή εκδοχή τους. Ένας αναγνώστης της συγκεκριμένης σειράς πιθανότατα δεν αντιλαμβάνεται τίποτα το ιδιαίτερο, όμως, έχει ένα ενδιαφέρον να πιστεύουμε ότι ίσως υπάρχει μία μυστική καλλιτεχνική σύνδεση πίσω από το παραπέτασμα των λέξεων. 

 

Παρόλο που αυτή η σειρά απευθύνεται σε παιδιά περίπου 10 ετών, μπορεί να αντλήσει μερική ευχαρίστηση ακόμα και ένας ενήλικας. Εκτός φυσικά από την περίπτωση Γκιούλιβερ, εκεί η Κιβωτός μπάζει νερά! Εξάλλου, τα είπαμε και στην αρχή αυτά. Η αφήγηση του Κόου είναι άψυχη, ελάχιστα δηκτική, και μοιάζει σαν μια ρηχή περιπέτεια, ερχόμενη σε εντυπωσιακή αντιδιαστολή με το πρωτότυπο κείμενο του Σουίφτ που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια τρικυμιώδης περιπέτεια βαθύτητας! Η εικονογράφηση της Σάρα Όντι είναι μέτρια προς καλή, προσωπικά δεν ξετρελάθηκα. Η μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου, δροσερή και αξιόπλευστη . Η γενικότερη έκδοση του «Πατάκη» και περισσότερο η συγκεκριμένη σειρά, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από άποψη αισθητικής και πρωτοτυπίας και νομίζω ότι θα την απολαύσουν όσα παιδιά έρθουν σε επαφή μαζί της. Προσοχή όμως, απαγορεύεται η επιβίβαση στον Γκιούλιβερ! Τι ταλαιπωρία έχει περάσει και αυτός ο καημένος!
 

Ο καημένος ο Γκιούλλιβερ! Όταν γύρισε στην Αγγλία από το πρώτο του ταξίδι, τη μικροσκοπική χώρα των Λιλλιπούτειων, όλα του φαίνονταν πελώρια. Όταν επέστρεψε από το Μπρομπντινγκνάκ, τη χώρα των γιγάντων, όλα του φαίνονταν μικρούτσικα. Αλλά η επιστροφή από τη χώρα των Χούινχνμ ήταν πολύ χειρότερη. Όπου κι αν κοιτούσε, έβλεπε ανθρώπους: ανθρώπους που του θύμιζαν εκείνους τους βρομερούς, επιθετικούς, άγριους Γιούχου. 

(...) Πού μοιάζουν περισσότερο; Στους Γιούχου ή στους Χούινχνμ; Τι από τα δύο είναι; 

Καμιά φορά, όμως, αναρωτιόταν και κάτι ακόμα πιο τρομακτικό: 

Κι εγώ, τι από τα δύο είμαι; 

 

 

Υ.Γ. 2666   Εγώ είμαι σίγουρα Γιούχου!!