«Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία ενηλίκων που έχω διαβάσει, και γενικότερα που υπάρχουν. Ξεκάθαρα. Θεωρώ μεγάλο έγκλημα τις παιδικές διασκευές που έγιναν πάνω του – ακόμα μεγαλύτερο και από εκείνες που έγιναν πάνω στο κορμί του Μόμπι Ντικ. Μεγαλύτερο όλων όμως, παραμένει το έγκλημα στις συνειδήσεις αμέτρητων αναγνωστών που επιμένουν να το θεωρούν, διασκευασμένο ή μη, παιδικό βιβλίο. Τζόνι πάρε τ' όπλο σου (την πένα) και κυνήγα τους! Το μεγαλύτερο προσόν του βιβλίου είναι ότι έτσι όπως είναι γραμμένο, στην πρωτότυπη μορφή του, δεν χρειάζεται καμία διασκευή για να το απολαύσει ένα παιδί. Καταλαβαίνω εν μέρει γιατί ένα παιδί 4-5 χρόνων χρειάζεται να διαβάσει μια διασκευή του, αλλά δεν καταλαβαίνω, μα την Λιλιπούτη, γιατί ένα παιδί 10-12 χρόνων θα έπρεπε να διαβάσει μια διασκευή του – πάει, το κατέστρεψες, δεν πρόκειται να ξαναδιαβάσει Σουίφτ μέχρι τα βαθιά του γεράματα.
Ο Τζόναθαν Κόου το ξεκαθαρίζει μια και έξω στην διασκευή(!) που έκανε ο ίδιος για τα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ»: [...] Ο Τζόναθαν Σουίφτ είπε κάποτε πως έγραψε τα Ταξίδια του Γκιούλλιβερ «μάλλον για να ενοχλήσει παρά για να διασκεδάσει τον κόσμο». Εννοούσε πως, παρόλο που ήξερε ότι η ιστορία ήταν διασκεδαστική, δεν ήταν αυτός ο κύριος λόγος που την έγραψε. Την έγραψε για να κάνει τον κόσμο να σκεφτεί. Εκτός των άλλων, διαβάζουμε στο μίνι βιογραφικό του Κόου, «Έχει γράψει δώδεκα βιβλία, μπλα μπλα, όμως ξέρει ότι δε θα γράψει ποτέ ένα βιβλίο τόσο όμορφο όπως τα Ταξίδια του Γκιούλλιβερ»!!! Παραλογισμός και αυτογνωσία, μια γροθιά! Οκ παιδιά, όπως νομίζετε, διασκευή... διασκευή, αν επιμένετε. Συνένοχο στο φόνο δε θα μ' έχετε!
Η αρχική ιδέα είναι ομολογουμένως αξιόλογη. Η Scuola Holden και η Biblioteca Di Repubblica-L'Espresso έχουν επιλέξει κάποιες ιστορίες προς διάσωσιν και υπό την σκέπη της λογοτεχνικής σειράς «Save the story» και την συνεισφορά αναγνωρισμένων συγγραφέων που επαναφηγούνται αυτές τις ιστορίες, προσπαθούν να τις κάνουν ξανά προσιτές (π.χ “Η ιστορία Οι Λογοδοσμένοι του Αλεσσάντρο Μαντσόνι όπως την αφηγήθηκε ο Ουμπέρτο Έκο”). Το SAVE THE STORY είναι μια κιβωτός που περισώζει, στη χιλιετία μας, κάτι που πάει να ναυαγήσει στο παρελθόν. Τα αντικείμενα που, όπως αυτό το βιβλίο, φέρουν το σήμα... είναι είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Κάπως βαρύγδουπη και ψωνίστικη δήλωση ειδικά όταν αναφέρεται σε βιβλία όπως Αντιγόνη, Βασιλιάς Ληρ, Έγκλημα και Τιμωρία, Γκιλγκαμές, Δον Ζουάν κλπ, τα οποία φυσικά και δεν κινδυνεύουν με εξαφάνιση αλλά απλώς περιμένουν υπομονετικά να ανακαλυφθούν εκ νέου, με ή (κυρίως) χωρίς την βοήθεια της Κιβωτού... ωστόσο της αναγνωρίζουμε μια κάποια χαριτωμενιά και πάμε παρακάτω.
Το ενδιαφέρον βρίσκεται στο πώς οι προσκεκλημένοι συγγραφείς αφηγούνται ξανά τις ιστορίες που τους έχουν ανατεθεί. Δηλαδή, πώς ο Αβραάμ Γεοσούα αντιλαμβάνεται μια διασκευή του βιβλίου του Ντοστογιέφσκι ή ο Ουμπέρτο Έκο του Μαντσόνι. Δεν ανατέθηκαν σε επαγγελματίες «διασκευαστές» αλλά δόθηκαν σε σπουδαίους συγγραφείς που (ενδεχομένως) αναμετρήθηκαν μαζί τους κατά την διάρκεια της συγγραφικής τους εξέλιξης και τώρα πρέπει να ανακατασκευάσουν μια παιδική αλλά εξίσου σοβαρή εκδοχή τους. Ένας αναγνώστης της συγκεκριμένης σειράς πιθανότατα δεν αντιλαμβάνεται τίποτα το ιδιαίτερο, όμως, έχει ένα ενδιαφέρον να πιστεύουμε ότι ίσως υπάρχει μία μυστική καλλιτεχνική σύνδεση πίσω από το παραπέτασμα των λέξεων.
Παρόλο που αυτή η σειρά απευθύνεται σε παιδιά περίπου 10 ετών, μπορεί να αντλήσει μερική ευχαρίστηση ακόμα και ένας ενήλικας. Εκτός φυσικά από την περίπτωση Γκιούλιβερ, εκεί η Κιβωτός μπάζει νερά! Εξάλλου, τα είπαμε και στην αρχή αυτά. Η αφήγηση του Κόου είναι άψυχη, ελάχιστα δηκτική, και μοιάζει σαν μια ρηχή περιπέτεια, ερχόμενη σε εντυπωσιακή αντιδιαστολή με το πρωτότυπο κείμενο του Σουίφτ που δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια τρικυμιώδης περιπέτεια βαθύτητας! Η εικονογράφηση της Σάρα Όντι είναι μέτρια προς καλή, προσωπικά δεν ξετρελάθηκα. Η μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου, δροσερή και αξιόπλευστη . Η γενικότερη έκδοση του «Πατάκη» και περισσότερο η συγκεκριμένη σειρά, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από άποψη αισθητικής και πρωτοτυπίας και νομίζω ότι θα την απολαύσουν όσα παιδιά έρθουν σε επαφή μαζί της. Προσοχή όμως, απαγορεύεται η επιβίβαση στον Γκιούλιβερ! Τι ταλαιπωρία έχει περάσει και αυτός ο καημένος!
Ο καημένος ο Γκιούλλιβερ! Όταν γύρισε στην Αγγλία από το πρώτο του ταξίδι, τη μικροσκοπική χώρα των Λιλλιπούτειων, όλα του φαίνονταν πελώρια. Όταν επέστρεψε από το Μπρομπντινγκνάκ, τη χώρα των γιγάντων, όλα του φαίνονταν μικρούτσικα. Αλλά η επιστροφή από τη χώρα των Χούινχνμ ήταν πολύ χειρότερη. Όπου κι αν κοιτούσε, έβλεπε ανθρώπους: ανθρώπους που του θύμιζαν εκείνους τους βρομερούς, επιθετικούς, άγριους Γιούχου.
(...) Πού μοιάζουν περισσότερο; Στους Γιούχου ή στους Χούινχνμ; Τι από τα δύο είναι;
Καμιά φορά, όμως, αναρωτιόταν και κάτι ακόμα πιο τρομακτικό:
Κι εγώ, τι από τα δύο είμαι;
Υ.Γ. 2666 Εγώ είμαι σίγουρα Γιούχου!!
Καταλαβαίνω τι λες για τις διασκευές αλλά δεν με πείθεις κιόλας! Αλήθεια εσύ όταν πήγαινες δημοτικό διάβαζες βιβλία; Εγώ διάβαζα και διάβαζα και διασκευές που ως ενήλικας αναζήτησα την κανονική έκδοση γιατί μου είχε αρέσει πολύ όταν ήμουν μικρή. Κάτι που σκοπεύω να κάνω με τον Τομ Σόγιερ μετά το βιβλίο του Γιαννακόπουλου που διάβασα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλήθεια πώς είναι μια δροσερή μετάφραση :Ρ
Σε ζηλεύω που είσαι μέσα στα παιδικά βιβλία... Μπουχουχου κι εγώ θέλω το βιβλιοθηκονομάκι...
Δε θυμάμαι πόσο και αν διάβαζα στο δημοτικό, αυτό που θυμάμαι όμως είναι ότι στην Ε' Δημοτικού μάς είχαν βάλει να διαβάσουμε διάφορα βιβλία κλασικής λογοτεχνίας, ανάμεσά τους φυσικά ήταν και ο Όλιβερ Τουίστ. Ε λοιπόν, ακόμα και σήμερα, δεν έχω καταλάβει πόσες ρημαδοσελίδες είναι αυτό το βιβλίο... 100, 250, 600; Και γενικά η σχέση μου με τον Ντίκενς καταστράφηκε (ελπίζω όχι ανεπανόρθωτα) από τότε.
ΔιαγραφήΗ ένστασή μου σε αυτή την ανάρτηση (και σε συζήτηση που ακολούθησε στο φβ) έχει να κάνει αποκλειστικά με τον Τζόναθαν Σουίφτ και τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ -- ή ακόμα και με βιβλία ανάλογου ύφους, όπως Η Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων, ο Μάγος του Οζ κλπ. Ποιος ο λόγος να διασκευάσεις τέτοια βιβλία όταν οι ίδιοι οι συγγραφείς τους φρόντισαν μέσα στην σοβαρότητα των γραφομένων τους, να ενσταλάξουν όλη την παιδικότητα που διέθεταν για να κεντρίσουν παράλληλα και τις παιδικές ψυχές; Στην βιβλιοθήκη συνάντησα δυο τρεις άχαρες διασκευές της Αλίκης. Γιατί; Για να λέμε ότι την "διάβασε" ένα παιδί 3-4 ετών; Δεν μπορεί να περιμένει να την διαβάσει στα 8-9, όταν θα την εκτιμήσει και θα την αγαπήσει;
Και να σου πω και κάτι να ζηλέψεις περισσότερο. Δεν έχω διαβάσει ποτέ μου τον Τομ Σόγιερ, παρότι λατρεύω τον Τουέην και διάβασα τα περισσότερα από τα έργα του, γιατί ποτέ δεν έβρισκα μια πλήρη μορφή του. Πρόσφατα πέρασε από τα χέρια μου η νέα πλήρης έκδοση του βιβλίου από Πατάκη (νομίζω) και μόλις ενσωματωθεί στην συλλογή θα το πάρω με την μία! Αυτή να ψάξεις και συ, φαίνεται υπέροχη, 600 χορταστικές σελίδες. Επίσης, δεχθήκαμε μια δωρεά και ανάμεσα στα βιβλία ήταν μια όμορφη έκδοση του Μάγου του Οζ -- επίσης δεν έχω διαβάσει, με τις τόσες άθλιες διασκευές που του έχουν γίνει. Αν και προσφάτως, βγήκε και από τις εκδόσεις Ερατώ.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως με τις διασκευές βιβλίων, νομίζω ότι ισχύει ό,τι και με τις άλλες διασκευές (τραγουδιών, θεατρικών, κλπ)... στις 500 διασκευές μόνο 1 θα είναι υποφερτή, αν όχι αξιόλογη. Όπως ακριβώς θα γίνει με την επικείμενη διασκευή του Οδυσσέα του Τζόυς σε θεατρικό, θα βγει μεγάλη μάπα! Διάφορα έργα τέχνης έχουν τις ηλικίες τους και αυτό πρέπει να γίνεται σεβαστό. Δηλαδή, αν ένας 19χρονος αναγνώστης αδυνατεί να καταλάβει τον Οδυσσέα, πρέπει να του το κάνουμε διασκευή; Δε θα ήταν πιο λογικό να περιμένει να μεγαλώσει και να ωριμάσει για να ξαναπροσπαθήσει; Γιατί λοιπόν να εκφυλίζουμε ένα βιβλίο που προορίζεται εν τη γενέσει του για μια συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, με σκοπό να το "κατανοήσει" μια εντελώς ανώριμη ακόμα, μερίδα αναγνωστών; Ειλικρινά, δεν το καταλαβαίνω.
Ποια έκδοση λες του Τομ Σόγιερ; έχω στο μυαλό μου μία από τις εκδόσεις Πατάκη αλλά δεν είναι καινούρια http://www.patakis.gr/viewshopproduct.aspx?id=588892. Αυτή πάντως έχω σκοπό να διαβάσω γιατί νομίζω την έχει η τοπική βιβλιοθήκη. Η αλήθεια είναι ότι το κάθε βιβλίο απευθύνεται σε κάποια κάποια ηλικιακή ομάδα και υπάρχουν πολλά βιβλία για την κάθε ηλικία, πολλές διασκευές είναι όντως μούφα, αλλά θεωρώ ότι υπάρχουν και κάποιες αξιόλογες που ένας έμπειρος αναγνώστης μπορεί να τις διακρίνει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν θυμάμαι καλά γιατί το είδα φευγαλέα αλλά αποκλείεται να ήταν μόνο 250 σελίδες, το θυμάμαι πάνω από 450 σελίδες. Την Δευτέρα θα το ψάξω και θα το δω. Ολόφρεσκο ήταν αλλά ίσως η έκδοση να ήταν παλιότερη χρονολογικά, δεν θυμάμαι.
ΔιαγραφήΔεν είμαι τελείως αντίθετος με τις διασκευές. Όμως οι περισσότερες δεν με συγκινούν. Σίγουρα κάποιες θα ξεχωρίζουν.
Έχεις δίκιο librarian, την ίδια έκδοση είδα και εγώ. Απλώς είναι μεγάλου σχήματος και μπερδεύτηκα και θεώρησα ότι είναι και μεγάλης έκτασης, πολύ παραπάνω δηλαδή από 300 σελίδες. Αυτή η έκδοση είναι του 2010 απ' ό,τι είδα. Εξαιρετική φαίνεται, να την διαβάσεις! Το ίδιο θα κάνω και εγώ.
ΔιαγραφήΉμουν σίγουρη ότι είχα δίκαιο γιατί πράγματι αυτή η έκδοση μοιάζει με πιο πολλές σελίδες, ίσως φταίει το χαρτί. Ναι, το έχω στα υπόψη.
Διαγραφή