Τώρα μας σώνει μόνο ένα θαύμα

 

 

Μπορεί ένα βιβλιοπωλείο να αποτελέσει καταφύγιο; Όχι καταφύγιο πολέμου, μην παρασύρεστε από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, δεν παίζει τέτοιο πράγμα∙ ούτε βέβαια να σταματήσει τον ίδιο τον πόλεμο, αυτό και αν θα ήταν θαύμα! Μπορεί ωστόσο να αποτελέσει πού και πού ένα ζεστό καταφύγιο μιας μεμονωμένης ζωής, που παρέα με δισεκατομμύρια άλλες συγκροτούν τον κόσμο γύρω μας, τα ακρότατα όρια του οποίου συχνότατα και εντελώς απροσδόκητα μπορεί να είναι οι πιο αναίτιες και ακραίες σφαγές. Oh yes! Το να διεξάγεις ακήρυχτο πόλεμο αλληλεγγύης μέσω social media, να φας μια μπριζόλα επειδή τυχαίνει να είναι Τσικνοπέμπτη στα μέρη σου ή να διαβάσεις ένα ανάλαφρο βιβλίο δεν μοιάζουν αρκετά. Αλλά και τι θα μπορούσε να μοιάζει αρκετό στη ζωή ενός ανθρώπου; «Φοβάμαι ότι αυτό είναι σαν εκείνα τα feelgood μυθιστορήματα που διαβάζει η Τζάσμιν, όπου το τέλος είναι πάντα χαρούμενο γιατί πώς αλλιώς θα μπορούσαν οι αναγνώστες να αντισταθμίσουν τις κακές ειδήσεις και όλα αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά έξω από τα βιβλία τους;»
 

Παλιότερα με τραβούσαν περισσότερο τα βιβλία που είχαν ως θέμα τους άλλα βιβλία, βιβλιοπωλεία, βιβλιοφιλικές αναφορές κλπ. Ήταν ο ευκολότερος τρόπος να μάθω την αλφαβήτα σε έναν άγνωστο κόσμο που ανοιγόταν εμπρός μου. Γι’ αυτό και πάντα τέτοιου είδους βιβλία θα γοητεύουν τους αναγνώστες ανά τον κόσμο και αν είναι και καλογραμμένα, ίσως αποφέρουν και (τίμια) κέρδη στους συγγραφείς τους. Πλέον σταμάτησα να έλκομαι από αυτά γιατί αν βουτήξεις πιο βαθιά αυτά σου φαίνονται κάπως επιφανειακά. Δεν διάβασα ποτέ μου το «Χάρτινο σπίτι» και πλέον πέρασε η εποχή που θα μπορούσα να αντλήσω ευχαρίστηση από την ανάγνωσή του. Το συγκεκριμένο βιβλίο που παρουσιάζω μου το έκαναν δώρο και είπα να του δώσω μια ευκαιρία προσπαθώντας να παραβλέψω τις ατέλειες που με την αναγνωστική μου εμπειρία έμαθα να αναγνωρίζω σε αυτά. Και ξαφνιάστηκα ευχάριστα καθώς από τα περισσότερα βιβλιοφιλικά βιβλία που κυκλοφορούν, ετούτο αποδείχθηκε περισσότερο του γούστου μου και πέρασα πραγματικά καλά.
 

[…] «Συγγνώμη» απευθύνθηκε πολύ ευγενικά στον κύριο Λίβινγκστον. «Πρέπει να διαβάσω την Αλίκη, του Λιούις Κάρολ».

«Στη χώρα των θαυμάτων ή Μέσα απ’ τον καθρέφτη;»
«Θα προτιμούσα στο σπίτι μου».
«Α, μάλιστα! Θα σας βρω ένα αντίτυπο των δύο βιβλίων αμέσως. Αν κάποιος σε αυτή την πόλη αξίζει να διαβάσει Κάρολ, αυτός είστε εσείς». 

 

Όσο προχωρούσε η ανάγνωση βρήκα στο μυαλό μου μια αναλογία που με έκανε να το ευχαριστηθώ περισσότερο. Μου θύμισε έντονα τις ταινίες του Γούντι Άλεν, αυτές τις τελευταίες, τις γλυκανάλατες κομεντί που πολλοί τις πολεμάνε γιατί δεν θυμίζουν τον πρότερο βίο του δημιουργού αλλά που δεν παύουν να είναι υπέροχες. Είχε όλα εκείνα τα παρόμοια υλικά και η συγγραφέας του τα συνδύασε σωστά ώστε να δέσει το γλυκό. Ένα μικρό βιβλιοπωλείο με έναν ιδιότροπο, μισάνθρωπο και οξυδερκή βιβλιοπώλη – τον ρόλο αυτόν θα τον κρατούσε ο ίδιος ο Γούντι – «Εγώ δεν πιστεύω ότι ο Έντουαρντ είναι ιδιότροπος» ομολόγησε στη φίλη του «αν και προσπαθεί πολύ για να δίνει αυτή την εντύπωση». «Σουτ» τον προειδοποίησε η Άγκνες. «Μη σε ακούσει. Θέλει να πιστεύει ότι το πετυχαίνει». Μια αποπροσανατολισμένη νεαρή Ισπανίδα αρχαιολόγο που φτάνει στο Λονδίνο για να βρει δουλειά στο αντικείμενό της και λίγο πριν τελειώσουν τα λεφτά και οι ελπίδες της, μπαίνει στο βιβλιοπωλείο «Moonlight Books» περισσότερο για να κάνει μια τελευταία ευχή στην τύχη της πριν απελπιστεί ολότελα, και καταλήγει να γίνεται βοηθός βιβλιοπώλη. Έναν 8 χρονο Όλιβερ Τουίστ που εγκαταλείπεται κάθε μέρα για ώρες στο βιβλιοπωλείο από την πολυάσχολη και άτεγκτη δικηγόρο μητέρα του, αφού εγκαταλήφθηκε επίσης και η όποια ελπίδα να αγαπήσει κάποτε το παιδί τον Ντίκενς, σύμφωνα με τον βιβλιοπώλη, εξαιτίας του ονόματος που επέλεξε να του δώσει εκείνη. Και διάφορες άλλες εκκεντρικότητες που παρελαύνουν από το βιβλιοπωλείο∙ και το βιβλίο.

[…] «Ποτέ δεν θα έπιανα κουβέντα μαζί του αν δεν είχαμε γνωριστεί» εξεπλάγη η κυρία Ντρέσντεν. «Μου εκμυστηρεύτηκε ότι επρόκειτο να κυκλοφορήσει στα βιβλιοπωλεία ένα μυθιστόρημα τόσο ανιαρό, που όποιος το διάβαζε θα ήθελε να αυτοκτονήσει».
«Και γιατί ήθελε να το εκδώσει;»
«Είναι οικολόγος».

Το βιβλίο το διακατέχει και το συνέχει το χιούμορ και η ειρωνεία, παρέα με την ερωτική ιστορία που θα αποτελέσει και το κέντρο του. Το τρολάρισμα που ρίχνει ο βιβλιοπώλης είναι απολαυστικό χωρίς όμως να εμφανίζεται κούφιο, απορρέει από μία κοσμοθεωρία και βαθιά αντίληψη των πραγμάτων. Και οι υπόλοιποι ήρωες τον σιγοντάρουν μια χαρά. Μου άρεσε αρκετά ο τρόπος που γράφει η συγγραφέας∙ το σπιρτόζικο βλέμμα στην φωτογραφία της, κατά διαστήματα το βρίσκεις και μέσα στον λόγο της. Η έκδοση του «Μεταίχμιου» είναι όμορφη και η μετάφραση της Κάλλιας Ταβουλάρη δείχνει λειτουργική. Το εξώφυλλο κάπως του ταιριάζει αν και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κοινότυπο. Αν σας αρέσουν οι ταινίες του Γούντι Άλεν που λέγαμε, τότε να το διαβάσετε. Αν όχι, ρωτήστε τους κατά τόπους βιβλιοπώλες σας να σας προτείνουν κάποιο άλλο∙ και να σας κουτσομπολέψουν μόλις φύγετε από εκεί! 

 

[…] «Πώς σας φάνηκε το Στόουνερ, κυρία Ντρέσντεν;»
«Λιγότερο ενδιαφέρον και απ’ το να κοιτάς φρεσκοβαμμένο τοίχο να στεγνώνει».
Ο κύριος Λίβινγκστον άπλωσε το χέρι του για να πάρει το αντίτυπο του βιβλίου του Τζον Γουίλλιαμς από τα χέρια της, αναζήτησε μία συγκεκριμένη σελίδα, και διάβασε: «Ήταν ένα μοναχικό σπίτι με μοναχοπαίδι εκείνον και συνεκτικό δεσμό την ανάγκη για σκληρή δουλειά». Έκλεισε το βιβλίο και κοίταξε την κυρία Ντρέσντεν πάνω από τα χωρίς σκελετό γυαλιά του. «Αυτό είναι ο Στόουνερ. Ένα ολόκληρο σύμπαν σε μία μόνο φράση. Ο Τζον Γουίλλιαμς θα μπορούσε να συνοψίσει όλα τα έργα του Ντοστογιέφσκι σε μία παράγραφο κι εσείς θα του χρωστούσατε αιώνια ευγνωμοσύνη».