Είστε με μένα ή με τους άλλους; Πάρτε θέση ή πάρτε πούλο! Ωχ ωχ ωχ, για τον πούτσο κριτική θα κάνω πάλι – επιτέλους, μπαίνω στους χώρους της διανόησης! Δεν μου αρέσει να βρίζω, πρόκειται για φτηνή εντυπωσιοθηρία και εγώ σχεδόν πάντα χρησιμοποιώ ακριβή εντυπωσιοθηρία αλλά αυτή την φορά θέλω να δοκιμάσω τις αντοχές του συστήματος μιας και πρόσφατα το facebook κατέβασε μία ανάρτηση μου από το γκρουπ «Διαβάζοντας» επειδή παραβίαζε τους όρους χρήσης του μέσου και εκείνους της ευθιξίας των αναγνωστών του. Ή οι εκφράσεις μου περιέχουν μίση ή κάποιος (απ)άνθρωπος μισεί τις εκφράσεις μου. «Άμα συμφωνούμε δε γίνεται καβγάς, αλλά άμα δε συμφωνούμε αρχίζει καβγάς». Κυνηγώντας τα φαντάσματα της γλώσσας έχει καταντήσει η φάση· και να καλείς συνεχώς την αστυνομία της σκέψης, αντιμετωπίζεις το κίνδυνο κάποτε να κάνει παράβαση καθηκόντων και να στραγγαλίσει τη φωνή σου. Και τότε, who you gonna call?
[…] «Φαίνεται πως το μεγάλο νέο δεν τον γέμισε χαρά και σε λίγο θα άρχιζε το ψάλσιμο. Όχι όπως στην εκκλησία. Ο μπαμπάς έψελνε με το δικό του τρόπο. Και δεν έπεσα έξω. Άρχισε να λέει για το θείο Αριστείδη. Έλεγε, έλεγε, έλεγε. Τόσο που δεν μπορούσα να τα κρατήσω. Πήγαινε κι ερχόταν. Έλεγε πως ήταν ένας ανεπρόκοβος, ένας τεμπέλης, ένας κηφήνας, ένας τυχοδιώκτης, ένας άνθρωπος που μας έβαζε σε μπελάδες. Δεν μπορώ να καταλάβω πάντα τους μεγάλους που μιλάνε λατινικά. Κι όλες αυτές τις λατινικές λέξεις του μπαμπά μου ήταν δύσκολο να τις καταλάβω. Μόνο όταν είπε πως δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας βλάκας και μισός, ευχαριστήθηκα. Όχι μόνο γιατί η λέξη βλάκας είναι ελληνική, αλλά και γιατί ήταν και μισός. Περισσότερο δηλαδή από τη θεία Γαζία που ο μπαμπάς έλεγε πως ήταν ένας βλάκας και τίποτε άλλο. Μισός βλάκας παραπάνω είναι μεγάλη δουλειά».
Εντάξει μιλάμε για σωρεία στερεοτύπων το βιβλίο του Ντελόπουλου. Θα κινηθώ νομικά προς πάσα κατεύθυνση! Μου σηκώθηκαν οι τρίχες των μαλλιών (όχι, αυτό δεν είναι ευγενικό προς τους επαγγελματίες της κομμωτικής)… Έμεινα μαλάκας! (ούτε αυτό, δεν είναι ευγενικό προς τους μαλάκες)… τέλος πάντων, βρείτε μια ταιριαστή ηλιθιότητα για να χαρακτηρίσετε τα αχαρακτήριστα, ξέρετε εσείς από αυτά. Ενθουσιάστηκα με το φρέσκο βιβλίο του Κυριάκου Ντελόπουλου που προβαίνει σε μία διασκεδαστική υπονόμευση των στερεοτύπων (που επιβιώνουν παραλλαγμένα αλλά σθεναρά έως και σήμερα) της αγίας ελληνικής οικογένειας, θρησκείας, πατρίδας. Μέσω του μικρού Άκη, μαθητή της τέταρτης τάξης, ο ενήλικας Κυριάκος, ξαναβλέπει τα πράγματα και τους άλλους, αλλιώς. Ένα λεπτό συγγραφικό εγχείρημα που μπορεί πολύ εύκολα να παρωδήσει τον ίδιο του τον εαυτό αλλά που ο Κυριάκος Ντελόπουλος το χειρίζεται θαυμάσια, προσφέροντάς μας ένα εξαιρετικό και κατά τόπους σπαρταριστό βιβλίο. «Θα νικήσουμε, της είπε, μόνο αν κάνουνε οι δικοί μας οι στρατιώτες τους στρατιώτες του εχθρού να πέσουνε εκείνοι μέχρι ενός για τη δική τους την πατρίδα».
Ο μικρός Άκης αγαπά τους φίλους του. Και τη Μαρία. Και χαίρεται να περνάει χρόνο μαζί τους. Παράλληλα, παρατηρεί όλες τις παραξενιές των μεγάλων και καταλαβαίνει περισσότερα από όσα ηλιθιωδώς πιστεύουν εκείνοι – εντούτοις τα 18χρονα του 2020 δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την αξία της ανάγνωσης, μεγάλο θέμα αυτό! Όλα τα ήθη και έθιμα εκείνης της εποχής έχουν μεταφερθεί ελαφρώς αλλοιωμένα καίτοι παγιωμένα και στις δικές μας γενιές, και τα κοροϊδεύουμε κάθε Πάσχα ας πούμε, ή τα επιβάλλουμε στα παιδιά μας τα οποία είναι μικρά για να καταλάβουν αλλά έτσι πρέπει, τέλος. Πέρα από το διασκεδαστικό των όλων καταστάσεων που παρουσιάζονται στο βιβλίο, ο Ντελόπουλος μέσα από το εύρημα του μικρού αφηγητή πετυχαίνει κάτι λογοτεχνικά ελκυστικό. Η χρήση της γλώσσας από ένα 8χρονο αγόρι, με τις συντακτικές του παλινδρομήσεις (μια γλώσσα που την πετυχαίνει εύστοχα ο συγγραφέας), προσφέρει κάτι πολύ μοντέρνο που θα μπορούσε να συναρπάσει έναν αναγνώστη λογοτεχνίας… άνω των 18, εννοείται! Ακόμα πιο πέρα, ο Ντελόπουλος βάζοντας τον μικρό Άκη για ύπνο, ο οποίος όμως ακούει τις συζητήσεις των μεγάλων στην κουζίνα και ξεχωρίζει ποιος μιλάει, ενώ λίγο αργότερα δεν ξεχωρίζει πια τους ομιλητές και οι φράσεις χάνουν λέξεις αλλά βγάζουν ακόμα νόημα, και όσο τον παίρνει ο ύπνος εκείνες χάνουν πια και συλλαβές, συνθέτοντας μια γλώσσα ύπνου-ξύπνου… αγγίζει λογοτεχνία υψηλότατου επιπέδου!
Υπάρχουν μερικές ακόμα τέτοιες υψηλού επιπέδου εμπνεύσεις, αποτέλεσμα βαθιάς ενασχόλησης με την ουσία της γλώσσας, καθότι ο Κυριάκος Ντελόπουλος διετέλεσε για χρόνια βιβλιοθηκονόμος και έχει αξία αυτή η αναφορά, ειδικά σήμερα που ξεκίνησαν οι Πανελλήνιες με το μάθημα της Έκθεσης και θέμα την αξία της ανάγνωσης και τον ελεύθερο χρόνο, ένα εξαιρετικό θέμα υποκρισίας από ένα κράτος (ανεξαρτήτως κυβερνήσεων) που απαξιώνει για χρόνια τις βιβλιοθήκες του και τους χιλιάδες άνεργους βιβλιοθηκονόμους που βγαίνουν από τις άχρηστες σχολές τους. Αυτό που μας αρέσει κυρίως σαν χώρα να διαβάζουμε είναι… το βιβλίο του γέλιου και της λήθης! «Κι από σήμερα, τελειώσανε τ’ αβγά και τα πασχάλια. Ούτε βανίλιες διπλές, ούτε μεζεδάκια, ούτε κεράσι, ούτε λουκούμι, ούτε γκαζόζες, ούτε περγαμότο κερατό σας!»
Ο Κυριάκος Ντελόπουλος πέθανε πρόσφατα και έμαθα για το συγκεκριμένο βιβλίο από ποσταρίσματα φίλων έτσι ώστε όταν το είδα σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο το αγόρασα αμέσως. Δεν ήξερα πολλά για τον Ντελόπουλο αν και πάντα έψαχνα εκείνο το βιβλίο του για τις αφιερώσεις – και ίσως ένα δυο βιβλιοθηκονομικού ενδιαφέροντος. Τώρα ίσως πάρω τον Άκη… σε νέες περιπέτειες αν και ξέρω ότι τα επόμενα μέρη σπάνια πιάνουν την αξία του πρωτοτύπου. Σίγουρα όμως το βιβλίο του «Ο Άκης και οι άλλοι» είναι ένα υπέροχο βιβλίο και γέλασα πολύ. Είναι ωραίο να γελάς και μόνος σου και παρέα με άλλους, αλλά θέλει προσοχή για να δεις αν και οι άλλοι γελάνε μαζί με σένα ή με σένα.
«Μετά, περίμενα να δω πότε θα ξαναγελάσουν τα άλλα παιδιά και με τι θα γελάσουν, για να καταλάβω αν θα είναι καλοί φίλοι, αλλά μου φαίνεται πως δε θα είναι».
Ακόμα θυμάμαι το κεφάλαιο που περιγράφει σπαρταριστα τις επισκέψεις στη γιορτή του μπαμπά, καθώς και το Τρώω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ έξυπνο βιβλίο, με ύφος Μικρού Νικόλα.
Για ανοιχτόμυαλους μεγάλους αν και κυκλοφόρησε σαν παιδικό.
Ναι πράγματι, εξαιρετικά τα συγκεκριμένα κεφάλαια. Εγώ όμως ταυτίστηκα απόλυτα και με τους Μουσαφιραίους ;)
ΔιαγραφήΔεν είχα σκεφτεί την σύνδεση με τον Μικρό Νικόλα αλλά μάλλον έχετε δίκιο. Παρόλο που δεν έχω διαβάσει τις ιστορίες του, έχω δει πριν από λίγα χρόνια το παιδικό (αρκετά καλοφτιαγμένο και διασκεδαστικό κατά την γνώμη μου) στην τηλεόραση, και το ύφος και τα πεπραγμένα μού θύμιζαν εκείνα του ήρωα του Ντελόπουλου. Η ειρωνεία του Ντελόπουλου όμως προς τους μεγάλους μέσα από τα μάτια του Άκη δίνει άλλον τόνο, πιο βαθύ, στο όλο εγχείρημα. Απολαυστικό βιβλίο. Ίσως διαβάσω και τα άλλα... του Άκη!