Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Brave new world


Η Google θεωρείται μια (ντεμέκ) brave εταιρεία που υποτίθεται ότι θα έφερνε κάτι new μέσα σε έναν χαοτικό διαδικτυακό world! Και συγκεκριμένα το Google+ – μια ακατανόητη βλακεία, για μένα, που δεν είχε τίποτα το θετικό και καλώς ανακοινώθηκε ότι θα καταργηθεί εντός των επόμενων εβδομάδων. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Όντως δεν είχε κάτι καλό; Η Rosa Mund είναι μια εύστοχη σχολιάστρια ετούτου του μπλογκ – και άλλων πολλών – που συνήθως επιλέγει να επικοινωνεί με ποιητική φωνή στο τέλος πεζών αναρτήσεων (εδώ είναι καθαρά αυτοαναφορική η επισήμανση). Αλλά αυτή η περσόνα είναι δημιουργημένη στο Google+ το οποίο αποφάσισε εντελώς ξαφνικά να αλλάξει την πολιτική του και το πρόσημό του, διαίρει και βασίλευε, λοιπόν. Λυπούμαστε αλλά τα σχολιά σας δεν θα είναι ορατά πλέον στο μπλογκ. Λυπούμαστε που δεν μας βγήκε το επιχειρηματικό σχέδιο. Μεταβείτε αυτοβούλως στο Recycle Bin! Θα χαρούμε να ξανασυνεργαστούμε στο μέλλον μαζί σας. Η Google θα παραμένει πάντα πιστή στις υπηρεσίες των χρηστών της! 

Τα πνευματικά δικαιώματα στην διαδικτυακή εποχή, δυστυχώς ή ευτυχώς, περνάνε πολλές διακυμάνσεις. Το δικαίωμα στη λήθη προσπαθεί με κόπο να κατοχυρωθεί και ορθώς συμβαίνει αυτό. Τι γίνεται όμως με το δικαίωμα στην μνήμη; Πόσο ηθικό είναι (η λέξη με πάμπολλα εισαγωγικά και αστερίσκους) μια εταιρεία να αποφασίζει να διαγράψει προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας επειδή δεν την βολεύουν πια; Αν θεωρήσουμε ότι η διαδικτυακή ζωή είναι μια αντανάκλαση ή προέκταση της πραγματικής τότε αυτό που συμβαίνει εδώ είναι το αντίστοιχο της έξωσης· και είναι εξίσου οδυνηρό. Η εταιρεία σε διαβεβαιώνει ότι δε θα χαθούν τα σχόλιά σου, μπορείς να τα συγκεντρώσεις και ύστερα να τα πακετάρεις, σε κουτάκια χαμένου χρόνου, με την ένδειξη «Προσοχή εύθραστον» πάνω τους να υποδηλώνει τουλάχιστον μια συναισθηματική κατάρρευση. 

Σκέφτομαι, χωρίς τα σχόλια της Rosa Mund, τι νόημα θα έχουν πλέον τα δικά μου, μετέωρες σχιζοφρενικές απαντήσεις σε άφατες ερωτήσεις! Θα μοιάζουν σαν ένα ακραίο μεταμοντέρνο λογοτεχνικό πείραμα, όπου ο συγγραφέας απάλειψε εκουσίως τις ερωτήσεις για να δώσει μια νέα λογοτεχνική πνοή στο πόνημά του. Είναι η μόνη θετική διάσταση που βλέπω να αναδύεται από όλο αυτό. Θυμάμαι όταν ήμουν νέος και άμαθος στο facebook, κυνικότερος και πιο χολωμένος επίσης, έμπαινα σε συζητήσεις και ουσιαστικές (ενίοτε και όχι) αντιπαραθέσεις κάτω από τα σχόλια άλλων, και μετά από δυο-τρεις μέρες ο αρχικός σχολιαστής αποφάσιζε εντελώς ξαφνικά να διαγράψει το σχόλιό του συμπαρασύροντας και τις απαντήσεις μου. Νεύραααα, εγώ!! Μετά όμως το συνήθισα. Είναι θεμιτό από μέρους του. Και γω το κάνω με κάποιες αναρτήσεις. Γράφονται εξαρχής με σύντομη ημερομηνία λήξεως, δεν μπορώ όμως να το τονίζω κάθε φορά, ο χρήστης που επιθυμεί να σχολιάσει πρέπει κάπως να το υποθέσει αυτό με το ένστικτο, και να αποδεχτεί ότι το σχόλιό του μπορεί να μην υπάρχει την επόμενη μέρα. Γενικά, είναι κάπως εφήμερο το facebook, αυτό είναι μέρος της όποιας φθίνουσας γοητείας του. Αν αποφάσιζε όμως το facebook να κλείσει τον λογαριασμό μου (χωρίς να έχω παραβεί τους όρους του) επειδή, ας πούμε, δεν γουστάρει την φάτσα μου, θα μου φαινόταν πολύ εκνευριστικό και κάπως τρομακτικό. Εγώ ποτέ δε θα αποφάσιζα να σβήσω το μπλογκ μου (παρόλο που έχω το δικαίωμα αυτό) γιατί το θεωρώ άδικο απέναντι σε αυτούς που μου έκαναν την τιμή να σχολιάσουν. Γι' αυτό φροντίζω τα κείμενα που γράφω πρωτίστως να αρέσουν σε μένα, έτσι ώστε να εξασφαλίσω ότι θα είμαι ο πρώτος και μακροβιότερος επισκέπτης του – φτου σου αγόρι μου, κούκλος είσαι και σήμερα! 

Οι εταιρείες για να εξασφαλιστούν νομικά γράφουν εκείνο το ανεκδιήγητο «Οι πολιτικές και οι όροι μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή χωρίς περαιτέρω ενημέρωση των χρηστών». Δεν μπορούν όμως να αλλάξουν και οι πολιτικές των χρηστών ανά πάσα στιγμή; Ξέρω, έχουμε υπογράψει και δεχτεί τους όρους, και την υπογραφή και κάτι άλλο πρέπει να προσέχουμε πού τα βάζουμε... αλλιώς πέταξε το πουλάκι! Τέλος πάντων, τα γράφω όλα αυτά γιατί είναι ίδιον των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, με προέκταση όμως και σε έναν στενότερο μικρόκοσμο, πως όταν έχεις την ανάγκη κάποιου τον γλείφεις, με γλώσσα κάπως στεγνή και μουδιασμένη στην αρχή από το άγχος να πετύχεις αυτό που θέλεις, και μόλις οι σιελογόνοι αδένες σου ερεθιστούν από την ηδονή της επιτυχίας, μπορείς κάλλιστα να τον φτύσεις κατάμουτρα. Το μόνο που μπορούν να κάνουν οι χρήστες για να ευφρανθεί και αυτών ο ουρανίσκος, είναι να συνεχίσουν να αποδέχονται τα cookies. Κάτι είναι και αυτό. 


Υ.Γ. 1984 Οποιοδήποτε σχόλιο βάλετε σε αυτήν την ανάρτηση θα διαγραφεί πάραυτα ως άμεση επιβεβαίωση των όσων έγραψα παραπάνω!

Σχόλια

«A good reader, a major reader, an active and creative reader is a rereader»

En passant

  Το «Αν πασάν» είναι ένας σκακιστικός κανόνας, περιθωριακός και άγνωστος αλλά ιδιαιτέρως αποτελεσματικός και σημαντικός. Στις αρχικές τους κινήσεις, τα πιόνια έχουν το δικαίωμα να κινηθούν ένα ή δύο τετράγωνα μπροστά. Αν επιλέξουν να κινηθούν δύο τετράγωνα μπροστά και ένα αντίπαλο πιόνι βρίσκεται σε τέτοια θέση ώστε να μπορούσε να το αιχμαλωτίσει αν το πιόνι που κινήθηκε δυο τετράγωνα αποφάσιζε να κινηθεί μόνο ένα, τότε, έχει το δικαίωμα να το αιχμαλωτίσει και σε αυτή την περίπτωση που κάνει δύο βήματα. Έχουμε δηλαδή, αν πασάν... αιχμαλωσία εν τη διελεύσει. Είναι δυσνόητο στην περιγραφή αλλά αρκετά ξεκάθαρο στην πράξη. Βέβαια, όταν είσαι αρχάριος σκακιστής και το συναντήσεις πρώτη φορά σε ηλεκτρονική παρτίδα, τότε πείθεσαι ότι κάποιο «bug» έχει η ιστοσελίδα, ότι σε χακάρανε ή ότι άρπαξες όλες τις ιώσεις του κυβερνοχώρου. Τα βιβλία του Ναμπόκοφ, μου προσφέρουν την ισχυρή εντύπωση ότι αποτελούν ένα συνεχές λογοτεχνικό en passant, σε αιχμαλωτίζουν εν τη διελεύσει.

Στα χαμένα

Ρε μπελά που βρήκα! Να είναι ένα βιβλίο σχετικά ευχάριστο, να έχει πράγματα που γενικά ταιριάζουν με το γενικότερο γούστο μου και εγώ να το αντιμετωπίζω σαν ταινία του Μπέλα Ταρ – τον ατελείωτο ένα πράμα. Είχε καιρό να μου συμβεί κάτι ανάλογο, σηκώνει και η επιστήμη τα χέρια της ψηλά! Έβαλα σφήνα την ανάγνωση για να προλάβω την ταινία του Λάνθιμου – την οποία κατάφερα να δω χθες, 17 Δεκεμβρίου, στην επίσημη πρεμιέρα της – και ακόμα να το τελειώσω. Λίγες σελίδες ακόμα που διαβάζονται παράλληλα με αυτές τις γραμμές που γράφονται. Τουλάχιστον η ταινία ήταν πολύ καλή και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του βιβλίου ήταν ακριβώς αυτό∙ ήξερες από την αρχή ότι θα γίνει μια καλή ταινία. Το βιβλίο πάλι, δεν ήξερε τι ήθελε να είναι, και μέσω ανομοιόμορφων αφηγήσεων, για μένα τουλάχιστον κατέληξε να είναι χάσιμο χρόνου. «Η πιο προφανής ανωμαλία της (…) είναι η απόλυτη έλλειψη οποιασδήποτε ανωμαλίας».

Το Δώρο

Θα μπορούσε ο Στέφανος Ξενάκης να είναι ο Στέφανος Δαίδαλος του σήμερα; Ή να το αλλάξω κάπως για να ’χουμε καλό ρώτημα: θα μπορούσε ο Τζέημς Τζόυς (μαζί και οι όποιες καλλιτεχνικές μεταμορφώσεις του) να γίνει ένας motivational speaker της σημερινής εποχής; Κανείς πλέον (αν υποθέσουμε ότι μπορούσε κάποτε) δεν διαβάζει τον «Οδυσσέα». Δεν μπορεί να αντέξει ότι αυτό το βιβλίο τον περιγράφει, ακόμα και σήμερα ή και περισσότερο σήμερα, τόσο καλά παρά την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Του αφιερώνει μία μέρα τον χρόνο, την σημερινή (παρόλο που άλλαξε η μέρα, το blogger έμεινε σταθερά πίσω!), και μετά τον στέλνει αδιάβαστο. Αν κάποιος όμως του σερβίρει για πρωινό όμορφες φράσεις με γαρνιτ ούρα υπέροχα σκίτσα, τότε μπορεί να νιώσει στιγμιαία χαρά και να βελάζει σαν ανέφελο πρόβατο στα λιβάδια του χρόνου. 

Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου

Κάθε Πρωτοχρονιά, αφού έχει αποσοβηθεί κατά ένα μέρος του ο προκαταρκτικός οικογενειακός όλεθρος, επιστήμονες βρίσκουν την ώρα να μας ενημερώσουν πόσα δευτερόλεπτα κινήθηκε μπροστά (μην τρέφετε αυταπάτες ακόμα και όταν σας λένε ότι κινήθηκε και προς τα πίσω) το Ρολόι της Αποκάλυψης – δεν τελειώνει άλλο αυτή η Ιστορία! Ο κόσμος μας είναι γεμάτος από μικρά καταστροφικά τέλη, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της κυκλοφορίας, που σχεδόν πάντα είναι αδύνατο να αποτρέψεις και περισσότερο να αποφύγεις. Τι μένει στο τέλος, λοιπόν; Να τα απολαύσεις, μάλλον. Και ο πιο διασκεδαστικός τρόπος ήταν πάντοτε μέσω της τέχνης. «Με αυτά στο μυαλό της η κυρία Βαλασία έκλεινε τα μάτια της και παραδιδόταν στην αγκαλιά του ύπνου, γνωρίζοντας ότι το επόμενο πρωί, στις 05:30, θα ξυπνούσε από τον ήχο που θα παρήγαγε το ξυπνητήρι της, το οποίο της υπενθύμιζε σε καθημερινή βάση ότι η δημιουργία μιας καταστροφής είναι εξίσου σημαντική υπόθεση με την καταστροφή μιας δημιουργίας» . 

Με ανώμαλους δεν μιλάω

  Ανωμαλία είναι να μην μπορεί μια γυναίκα να κυκλοφορεί άφοβα στους δρόμους, ανωμαλία είναι να πιστεύεις ότι τα εμβόλια σκοπό έχουν να προκαλέσουν περισσότερο κακό από ό,τι καλό, ανωμαλία είναι να νομίζεις ότι η λογοτεχνία σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, ανωμαλία είναι ακόμα το προφιτερόλ να έχει μόνο ένα σουδάκι μέσα, ανωμαλία είναι και ότι ο «Πατάκης» εξακολουθεί να μην εκδίδει Χέρμαν Μέλβιλ. Και πόσες ακόμα ανωμαλίες! Με τελευταία εκείνη του Ερβέ Λε Τελιέ, ενός συγγραφέα που αγάπησα οριστικά από ένα και μόνο βιβλίο του που είχα διαβάσει κάποτε, το «Όλα τα μανιτάρια τρώγονται», η ουλιπιανή έμπνευση που είχε οραματιστεί το facebook χρόνια πριν από τον δημιουργό του. Κάθε φορά που μπαίνετε στο facebook και αντικρίζετε την ερώτηση «Τι σκέφτεσαι;», ικανή να σας παρασύρει ασυγκράτητα να μας εμπιστευτείτε τις επικές σας μπούρδες, σχεδόν πάντα χωρίς καθόλου φιλτράρισμα και ουσία, να θυμάστε ότι ο Τελιέ κάποτε το έκανε… χίλιες φορές καλύτερα από εσάς, πιο δημιουργικά και κυρίως με περισσότερ...

Αποδοχή cookies

«Ευτυχώς, αν θέλει κάποιος να βρει μεστές απόψεις για καλά βιβλία, υπάρχουν ήδη πολύ αξιόλογα βιβλιοφιλικά μπλογκ, όπως το κορυφαίο, του Librofilo ή το αγαπημένο του, του Μαραμπού» . Να ξέρετε ότι όταν μου δίνουν γλυκό, έστω και σε μορφή βιβλίου, το αποδέχομαι αμέσως. Επίσης, να ξέρετε ότι ενίοτε μπορεί να γράφω για βιβλία που δεν έχω διαβάσει, όλοι το κάνουμε αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα, αλλά ποτέ δεν γράφω για βιβλίο που δεν μου άρεσε προφασιζόμενος το αντίστροφο∙ όλοι το κάνετε και αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα. Το βιβλίο είναι δώρο της συγγραφέα, καλής διαδικτυακής φίλης, και η άποψή μου για αυτό ολότελα υποκειμενική – ξέρω, απανωτά σοκ! – και ουδεμία σχέση έχει με την αντικειμενική κριτική που από καιρό θα έπρεπε να γίνει αντικείμενο κριτικής, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Από το να μασήσω τα λόγια μου, θα προτιμήσω τα μπισκότα. «Όχι πως δεν ήταν επηρεασμένος και από το ιστολόγιο «Πιπέρι και σπασμένες γραμμές» με τις λαχταριστές αναρτήσεις σχετικά ...

Ο θάνατος σου πάει πολύ

Υπήρχε κάποτε εκείνη η σειρά ταινιών θρίλερ (νομίζω ακόμα υπάρχει, μα να μην ξέρουν πότε πρέπει να πεθαίνει μια ωραία ιδέα) με τον πιο εύστοχο, θεωρώ, ελληνικό τίτλο « Βλέπω τον θάνατό σου » όπου σε μία καθορισμένη λίστα ανθρώπων κάποιος έβλεπε το τελεσίδικο όραμα και έσπαγε την αλυσίδα θανάτου και το έργο τότε έπαιρνε τρομακτική κατεύθυνση. Χωρίς το σπλάτερ και με περισσότερη φαντασία και στοχασμό, η Μαρία Γιαγιάννου βλέπει τον θάνατό μας μέσα στα κοινωνικά δίκτυα και συγκεκριμένα μέσα στο facebook – που είναι και το γηραιότερο μέσο, ok boomer! «Το νήπιο άκουσε την φράση “πρόσω ολοταχώς” ως “μπρος ολοταφώς”, ένα ολίσθημα που μαρτυρά την αμφισημία των πραγμάτων και της γλώσσας που τα αναπαριστά. Μπορεί εξίσου να σημαίνει “Μπρος όλο το φως” και “Μπρος όλα τάφος”» .

Βαρύ περιστατικό

Συγγραφείς με χιούμορ δεν χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης, θεωρώ, από το αναγνωστικό κοινό. Ποιος ξέρει πόσα ελαττώματα πασχίζει να κρύψει πίσω από αυτό, θα σκέφτονται, και δεν μπορεί, κάποιο ελάττωμα θα έχει να κάνει σίγουρα και με την συγγραφή. Επίσης το χιούμορ αξιώνει ευφυΐα και το κοινό δεν θέλει να περνιέται για ηλίθιο. Ο Άμπροουζ Μπιρς με τις διάσημες σατιρικές ιστορίες του και τα σκωπτικά λήμματα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας τέτοιος∙ καλός για να χαμογελάμε πού και πού, μας κάνει ενίοτε και τον έξυπνο, αλλά δεν πειράζει, καλή καρδιά. Ίσως να ήταν έτσι – αν και δεν συμμερίζομαι καθόλου αυτή την άποψη – αν δεν έγραφε τα διηγήματα από τις εμπειρίες του στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Σκλάβος του για πάντα!    

Kinds of kindness

Τα περισσότερα μαγαζιά έχουν ήδη στολίσει με ελλειμματικό γούστο, οι κουραμπιέδες άρχισαν να ανταγωνίζονται τα μελομακάρονα – και τα δυο μαζί την Dubai chocolate –, η Black Friday με τις ασυναγώνιστες τιμές της θα κοντράρει στα ίσα την αληθινή ύπαρξη του ΑΙ Βασίλη, ο καιρός προσπαθεί να τα βρει με τον απορυθμισμένο θερμοστάτη του και γενικά είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα είμαστε. Και μέσα σε όλα αυτά, οι δημοσιογράφοι, οι αθλητές, η εκκλησία, τα ιδρύματα, οι πολιτικοί (που είναι για τα ιδρύματα) θα δείξουν το καλοσυνάτο πρόσωπό τους στους ταλαίπωρους ετούτου του κόσμου. Και μην ξεχνάμε, ότι κυρίως τα Χριστούγεννα είναι για τα παιδιά – και για όλα εκείνα που γιόρταζε η πρόσφατη «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακοποίησης των παιδιών». «Πάντοτε, τα Χριστούγεννα έβγαζαν στους ανθρώπους τον καλύτερο αλλά και τον χειρότερο εαυτό τους».    

Ασκήσεις μνήμης

  Τις ασκήσεις ύφους τις κατέκτησε σε βαθμό που λίγοι συγγραφείς φτάνουν , με τις ασκήσεις μνήμης όμως κανείς άνθρωπος δεν τα βγάζει εύκολα πέρα. Όλοι μας γράφουμε autofiction από 8 χρονών – Περιγράψτε μας τα πιο ωραία σας Χριστούγεννα – τα νεύρα μου! Το autofiction πλέον μοιάζει να είναι ένας ευφημισμός για να αποδεχόμαστε κάποιες συγγραφικές μετριότητες ως κάτι παραπάνω από αυτό που είναι. Είναι προσβολή να θεωρείς ότι ο Τζόυς ή ο Σελίν (που επιτέλους σε λίγες μέρες θα εκδοθεί το «Θάνατος επί πιστώσει»∙ Γκάλοπ: ποιο άργησε περισσότερο; Το Μετρό Θεσσαλονίκης ή το βιβλίο του Σελίν;) έγραψαν autofiction. Το ίδιο ισχύει και για τον Καλβίνο στη συγκεκριμένη συλλογή. Δεν θα ξεχάσουμε και αυτά που ξέρουμε! «Μόνο πετώντας πράγματα μπορώ να βεβαιωθώ πως ακόμα δεν έχει πεταχτεί κάτι από μένα, κάτι που ίσως να μην είναι ούτε και θα είναι για πέταμα» .