Jeepers Creepers

Το «Jeepers Creepers» υπήρξε μια υπέροχη καλτ ταινία και το ίδιο ευχόμαστε να συμβεί και με το «Μίκι7» που θα γυρίσει σε ταινία ο Bong Joon-Ho, ο σκηνοθέτης των «Παράσιτων». Θα αναρωτηθείτε τώρα για την σύνδεση των δύο… λεπτομέρειες μωρέ. Απλώς και στο βιβλίο υπάρχουν κάποια creeper και αυτό αρκεί για μια εμπεριστατωμένη κριτική, δεν κάνουμε μισές δουλειές εδώ πέρα. Κάτι μέσα μου έλεγε, Ashton ρε, τι περίμενες δηλαδή, αλλά εγώ επέμενα, όχι ρε δεν τον αφήνω. Δεν ήξερα αν έπρεπε να γράψω κάτι για το βιβλίο αυτό αλλά όταν έχεις αμφιβολίες σε ανάλογες περιπτώσεις πρέπει πάντα να γράφεις γιατί είναι σίγουρο ότι θα βρεθεί κάποιος άλλος να γράψει και μάλιστα πολύ χειρότερα από εσένα!

Αν δεν είσαι εξωγήινος θα έχεις καταλάβει ήδη ότι οι εκλογές δεν αλλάζουν τίποτα και ότι αγαπώ πολύ τα βιβλία του Άντι Γουίρ∙ έτσι, η αναφορά του εξωφύλλου στον «Άνθρωπο στον Άρη» (+1 για τη «Διόπτρα») με έκανε να βλέπω αστράκια και το οπισθόφυλλο με την καμουφλαρισμένη πιραντελλική αναφορά εκτόξευσε τις προσδοκίες μου. Τελικά, στο βιβλίο του Edward Ashton δεν βρίσκεις τίποτα από τα δύο ακριβώς, και ταυτόχρονα, κατά έναν παράδοξο τρόπο βρίσκεις και τα δύο, στο περίπου. Δεν βρίσκεις την περιπέτεια που ίσως περιμένεις, ούτε την φιλοσοφία που αναζητά(ς) – ας πούμε ότι είναι μια ήπια φιλοσοφική περιπέτεια, καλό αυτό, φαντάσου να ήταν Χέγκελ. Το βιβλίο ασχολείται με (διαστρικές) αποικίες, όπως ακριβώς και με την Ελλάδα που αποτελεί αποικία της ιμπεριαλιστικής Αμερικής – τόση ψυχεδέλεια –, και πώς οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβιώσουν κόντρα στις πιθανότητες, με τον ίδιο τρόπο που προσπαθούν να το πετύχουν και οι κακόμοιροι αυτόχθονες. Εκεί ζει και ο Μίκι7, η έβδομη εκδοχή του Αναλώσιμου της αποικίας που τον χρησιμοποιούν κάπως σαν ήρωα βιντεοπαιχνιδιού και του χαλάνε τις ζωές μέχρι να πάνε λίγο πιο κάτω στην άγνωστη πίστα. Από ένα λάθος δημιουργείται η όγδοη εκδοχή χωρίς πρώτα να έχει πεθάνει η προηγούμενη – Μήπως θέλετε να αναβαθμίσετε σε Windows 11, όχι γαμώ το κέρατό μου, σκάσε, με έπρηξες! – και αλλάζουν πλέον οι ισορροπίες του παιχνιδιού.

Η πλοκή του βιβλίου είναι ένα ισορροπημένο close up για όσο συνυπάρχουν τα δύο εγώ, για 2 μέρες δηλαδή, και για αυτό θεωρώ ότι η κινηματογραφική εκδοχή θα είναι αρκετά επιτυχημένη. Από την άλλη, το εξώφυλλο είναι εντελώς άστοχο, δημιουργεί λάθος εντυπώσεις, όπως και το μάρκετινγκ στο αυτί του βιβλίου – αλλά θα μου πείτε, το μάρκετινγκ πάντα δημιουργεί λάθος εντυπώσεις, οκ. Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από το παράδοξο με το Πλοίο του Θησέα και θέτει ωραία ερωτήματα. Αν δεν βαριέστε μπορείτε να ψάξετε ανάλογους προβληματισμούς στη «σοβαρή» λογοτεχνία αλλά και η ΕΦ έχει κάνει σοβαρότατη έρευνα – επιστημονική, χελόου! – και εκτός των άλλων ενίοτε μπορεί να σας ταξιδέψει και μακρύτερα.

[…] «Αλήθεια; Γιατί; Ποια η διαφορά ανάμεσα στο να αλλάζει ένα εξάρτημα τη φορά από το να τα αλλάξει όλα με τη μία;»
Άνοιξα το στόμα μου για να απαντήσω, αλλά συνειδητοποίησα ότι δεν είχα ιδέα τι να πω.
«Αυτό είναι το κλειδί που θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις αυτή τη δουλειά, Μίκι. Εσύ είσαι το Πλοίο του Θησέα. Όλοι μας είμαστε. Δεν υπάρχει ούτε ένα ζωντανό κύτταρο πάνω μου που να ζούσε και να ανήκε στο σώμα μου δέκα χρόνια πριν και το ίδιο ισχύει και για σένα. Ξαναφτιαχνόμαστε διαρκώς, μια σανίδα τη φορά. Αν όντως αναλάβεις αυτή τη δουλειά, κάποιες στιγμές θα σε ξαναφτιάχνουν από την αρχή, αλλά, αν το καλοσκεφτείς, τελικά δεν έχει και καμία διαφορά, έτσι δεν είναι; Όταν ένας Αναλώσιμος ξεκινάει για τη δεξαμενή, κάνει αυτό που έτσι κι αλλιώς θα έκανε το σώμα του με τη πάροδο του χρόνου. Εφόσον διατηρείται η μνήμη, δεν πεθαίνει στ’ αλήθεια. Απλώς υπόκειται σε μια ασυνήθιστα γρήγορη ανακατασκευή».

Το βιβλίο κυκλοφορεί από την «Διόπτρα» σε μετάφραση της Ειρήνης Γεούργα. Μπορεί να μην επαλήθευσε τις αρχικές μου προσδοκίες, ούτε όμως τις διέψευσε – θα έλεγα ότι τις ανακατασκεύασε∙ και αυτό για μένα είναι κέρδος, μια άλλη μελλοντική μου εκδοχή θα ξαναδιάβαζε ευχαρίστως νέο βιβλίο του. Δεν προσπαθώ να σας πείσω, και μάλλον το ίδιο λέτε και όσοι διαβάζετε το κείμενό μου, Δεν πείθεις, αλλά καλού κακού πείτε το δέκα φορές μέσα σας σαν προσευχή, η πίστη ενίοτε λειτουργεί ύπουλα.

Σχόλια

«A good reader, a major reader, an active and creative reader is a rereader»

En passant

Το «Αν πασάν» είναι ένας σκακιστικός κανόνας, περιθωριακός και άγνωστος αλλά ιδιαιτέρως αποτελεσματικός και σημαντικός. Στις αρχικές τους κινήσεις, τα πιόνια έχουν το δικαίωμα να κινηθούν ένα ή δύο τετράγωνα μπροστά. Αν επιλέξουν να κινηθούν δύο τετράγωνα μπροστά και ένα αντίπαλο πιόνι βρίσκεται σε τέτοια θέση ώστε να μπορούσε να το αιχμαλωτίσει αν το πιόνι που κινήθηκε δυο τετράγωνα αποφάσιζε να κινηθεί μόνο ένα, τότε, έχει το δικαίωμα να το αιχμαλωτίσει και σε αυτή την περίπτωση που κάνει δύο βήματα. Έχουμε δηλαδή, αν πασάν... αιχμαλωσία εν τη διελεύσει. Είναι δυσνόητο στην περιγραφή αλλά αρκετά ξεκάθαρο στην πράξη. Βέβαια, όταν είσαι αρχάριος σκακιστής και το συναντήσεις πρώτη φορά σε ηλεκτρονική παρτίδα, τότε πείθεσαι ότι κάποιο «bug» έχει η ιστοσελίδα, ότι σε χακάρανε ή ότι άρπαξες όλες τις ιώσεις του κυβερνοχώρου. Τα βιβλία του Ναμπόκοφ, μου προσφέρουν την ισχυρή εντύπωση ότι αποτελούν ένα συνεχές λογοτεχνικό en passant, σε αιχμαλωτίζουν εν τη διελεύσει.

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Αποδοχή cookies

«Ευτυχώς, αν θέλει κάποιος να βρει μεστές απόψεις για καλά βιβλία, υπάρχουν ήδη πολύ αξιόλογα βιβλιοφιλικά μπλογκ, όπως το κορυφαίο, του Librofilo ή το αγαπημένο του, του Μαραμπού» . Να ξέρετε ότι όταν μου δίνουν γλυκό, έστω και σε μορφή βιβλίου, το αποδέχομαι αμέσως. Επίσης, να ξέρετε ότι ενίοτε μπορεί να γράφω για βιβλία που δεν έχω διαβάσει, όλοι το κάνουμε αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα, αλλά ποτέ δεν γράφω για βιβλίο που δεν μου άρεσε προφασιζόμενος το αντίστροφο∙ όλοι το κάνετε και αυτό, απλώς οι περισσότεροι εντελώς αποτυχημένα. Το βιβλίο είναι δώρο της συγγραφέα, καλής διαδικτυακής φίλης, και η άποψή μου για αυτό ολότελα υποκειμενική – ξέρω, απανωτά σοκ! – και ουδεμία σχέση έχει με την αντικειμενική κριτική που από καιρό θα έπρεπε να γίνει αντικείμενο κριτικής, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Από το να μασήσω τα λόγια μου, θα προτιμήσω τα μπισκότα. «Όχι πως δεν ήταν επηρεασμένος και από το ιστολόγιο «Πιπέρι και σπασμένες γραμμές» με τις λαχταριστές αναρτήσεις σχετικά ...

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Το Δώρο

Θα μπορούσε ο Στέφανος Ξενάκης να είναι ο Στέφανος Δαίδαλος του σήμερα; Ή να το αλλάξω κάπως για να ’χουμε καλό ρώτημα: θα μπορούσε ο Τζέημς Τζόυς (μαζί και οι όποιες καλλιτεχνικές μεταμορφώσεις του) να γίνει ένας motivational speaker της σημερινής εποχής; Κανείς πλέον (αν υποθέσουμε ότι μπορούσε κάποτε) δεν διαβάζει τον «Οδυσσέα». Δεν μπορεί να αντέξει ότι αυτό το βιβλίο τον περιγράφει, ακόμα και σήμερα ή και περισσότερο σήμερα, τόσο καλά παρά την μοναδικότητα του κάθε ανθρώπου. Του αφιερώνει μία μέρα τον χρόνο, την σημερινή (παρόλο που άλλαξε η μέρα, το blogger έμεινε σταθερά πίσω!), και μετά τον στέλνει αδιάβαστο. Αν κάποιος όμως του σερβίρει για πρωινό όμορφες φράσεις με γαρνιτ ούρα υπέροχα σκίτσα, τότε μπορεί να νιώσει στιγμιαία χαρά και να βελάζει σαν ανέφελο πρόβατο στα λιβάδια του χρόνου.

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Kinds of kindness

Τα περισσότερα μαγαζιά έχουν ήδη στολίσει με ελλειμματικό γούστο, οι κουραμπιέδες άρχισαν να ανταγωνίζονται τα μελομακάρονα – και τα δυο μαζί την Dubai chocolate –, η Black Friday με τις ασυναγώνιστες τιμές της θα κοντράρει στα ίσα την αληθινή ύπαρξη του ΑΙ Βασίλη, ο καιρός προσπαθεί να τα βρει με τον απορυθμισμένο θερμοστάτη του και γενικά είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα είμαστε. Και μέσα σε όλα αυτά, οι δημοσιογράφοι, οι αθλητές, η εκκλησία, τα ιδρύματα, οι πολιτικοί (που είναι για τα ιδρύματα) θα δείξουν το καλοσυνάτο πρόσωπό τους στους ταλαίπωρους ετούτου του κόσμου. Και μην ξεχνάμε, ότι κυρίως τα Χριστούγεννα είναι για τα παιδιά – και για όλα εκείνα που γιόρταζε η πρόσφατη «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακοποίησης των παιδιών». «Πάντοτε, τα Χριστούγεννα έβγαζαν στους ανθρώπους τον καλύτερο αλλά και τον χειρότερο εαυτό τους».

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Ασκήσεις μνήμης

Τις ασκήσεις ύφους τις κατέκτησε σε βαθμό που λίγοι συγγραφείς φτάνουν , με τις ασκήσεις μνήμης όμως κανείς άνθρωπος δεν τα βγάζει εύκολα πέρα. Όλοι μας γράφουμε autofiction από 8 χρονών – Περιγράψτε μας τα πιο ωραία σας Χριστούγεννα – τα νεύρα μου! Το autofiction πλέον μοιάζει να είναι ένας ευφημισμός για να αποδεχόμαστε κάποιες συγγραφικές μετριότητες ως κάτι παραπάνω από αυτό που είναι. Είναι προσβολή να θεωρείς ότι ο Τζόυς ή ο Σελίν (που επιτέλους σε λίγες μέρες θα εκδοθεί το «Θάνατος επί πιστώσει»∙ Γκάλοπ: ποιο άργησε περισσότερο; Το Μετρό Θεσσαλονίκης ή το βιβλίο του Σελίν;) έγραψαν autofiction. Το ίδιο ισχύει και για τον Καλβίνο στη συγκεκριμένη συλλογή. Δεν θα ξεχάσουμε και αυτά που ξέρουμε! «Μόνο πετώντας πράγματα μπορώ να βεβαιωθώ πως ακόμα δεν έχει πεταχτεί κάτι από μένα, κάτι που ίσως να μην είναι ούτε και θα είναι για πέταμα» .

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Βαρύ περιστατικό

Συγγραφείς με χιούμορ δεν χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης, θεωρώ, από το αναγνωστικό κοινό. Ποιος ξέρει πόσα ελαττώματα πασχίζει να κρύψει πίσω από αυτό, θα σκέφτονται, και δεν μπορεί, κάποιο ελάττωμα θα έχει να κάνει σίγουρα και με την συγγραφή. Επίσης το χιούμορ αξιώνει ευφυΐα και το κοινό δεν θέλει να περνιέται για ηλίθιο. Ο Άμπροουζ Μπιρς με τις διάσημες σατιρικές ιστορίες του και τα σκωπτικά λήμματα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας τέτοιος∙ καλός για να χαμογελάμε πού και πού, μας κάνει ενίοτε και τον έξυπνο, αλλά δεν πειράζει, καλή καρδιά. Ίσως να ήταν έτσι – αν και δεν συμμερίζομαι καθόλου αυτή την άποψη – αν δεν έγραφε τα διηγήματα από τις εμπειρίες του στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Σκλάβος του για πάντα!

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

The Elephant Man

Υπάρχει ένας ελέφαντας στο δωμάτιο – όχι ρε, δεν εννοώ εσάς, φάτε ελεύθερα όσο θέλετε! – και αυτός δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο. Οξύμωρο, καταλαβαίνω, αλλά στο περίκλειστο δωμάτιο που είναι ο κόσμος ολάκερος, αν θες να παραμένεις ανθρώπινος πρέπει να έχεις καρφωμένα τα μάτια σου στον ελέφαντα. «–Είναι επειδή, με τον τρόπο που ο κερατάς σου παρουσιάζει τα πράγματα, παραέδινε την εντύπωση ότι έφτυνε κατάμουτρα το είδος για το οποίο πέθανε ο Κύριός μας. Δεν είχες την αίσθηση ότι υπέγραφες υπέρ των ελεφάντων αλλά εναντίον των ανθρώπων» . Διαβάζω το βιβλίο του Ρομαίν Γκαρύ περίπου από τον Ιούλιο, κυρίως επειδή τα μεγάλα βιβλία τα διαβάζω τραπεζίως , δηλαδή ανάμεσα σε άλλα μικρότερα αναγνωστικά γεύματα (και τις τελευταίες μέρες και κυριολεκτικά)∙ αλλά αυτό δεν με ενοχλεί καθόλου γιατί υπήρξε ένα από τα καλύτερα βιβλία που διάβασα τα πολλά τελευταία χρόνια, και αν δεν ανανέωσε την πίστη μου στον άνθρωπο, τουλάχιστον ανανέωσε εκείνη στο μυθιστόρημα: «ο καθείς και οι ελέφαντές του, ...

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

100% cotton

Μπορεί τον τελευταίο χρόνο να δουλεύω στον τριτογενή τομέα παραγωγής και συγκεκριμένα σε στεγνοκαθαριστήριο – φροντίζοντας να μην τα κάνω μούσκεμα με τα ρούχα… ενώ τα κάνω μούσκεμα! – και να χαζεύω στα ταμπελάκια τι ποσοστό επί τοις εκατό βαμβάκι περιέχουν – πολυεστέρα, κερδάμε! – αλλά υπήρξαν σκληρές εποχές που δεν βελτιώθηκαν και ιδιαίτερα για πολλούς ανθρώπους, που για 100% βαμβάκι πληρωνόσουν ένα υποπολλαπλάσιό του και θα έπρεπε να λες και ευχαριστώ από πάνω. «Η αχαριστία αποτελεί συστατικό στοιχείο του χαρακτήρα των ανθρώπων σε τέτοιο βαθμό, που είναι προτιμότερο να τη θεωρεί κανείς προκαταβολικά δεδομένη και να μη στενοχωριέται» . Εδώ το ίδιο σου το πλυντήριο δεν είναι αξιόπιστο (στους χρόνους) και δεν λέει την αλήθεια, γιατί περιμένεις να το κάνουν οι άνθρωποι;

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Σαν ναυαγοί, σαν ροβινσώνες

Ο βιασμός ενός βιβλίου και ενός συγγραφέα γίνεται με τις διασκευές . Συγγραφείς μεγάλου βεληνεκούς και εξαιρετικού κύρους όπως ο Ντάνιελ Ντιφόου, ο Ρόμπερτ Στήβενσον, ο Ιούλιος Βερν και ο Τζόναθαν Σουίφτ (με την ευκαιρία, να ξαναπώ ότι «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία. Δεν είναι απλώς ένα από τα καλύτερα βιβλία του είδους· ή του 18ου αιώνα· ή της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας. Πέρα από κάθε είδους περιορισμό, τροπικό, χρονικό ή χωρικό, το βιβλίο του Σουίφτ είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχουν γραφτεί επί γης) αντιμετωπίζονται από το αναγνωστικό συγγραφικό φαντασιακό σαν μικρομέγαλοι συγγγραφίσκοι που είχαν κόλλημα με την παιδική ηλικία και ανακλύκλωναν απλοϊκές ιστορίες που δεν πρέπει να διαβάζονται μετά τα δώδεκα – λες και το να είσαι παιδί είναι ιδιότητα μόνο ενός παιδιού. Κούνια που σας κούναγε!

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

Το κτίσμα

Τώρα που έφτασε αισίως 46 Αυγούστου και χειμώνιασε για τα καλά, ποιος δε θα ήθελε να διαβάσει μία καλή ιστορία δίπλα στο τζάκι! Τι γίνεται όμως αν το τζάκι, και συγκεκριμένα η καμινάδα, είναι το θέμα της ίδιας της ιστορίας; Μην σας παγώνει αυτό, γιατί την ιστορία την έγραψε ο Χέρμαν Μέλβιλ και τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά όταν συμβαίνει αυτό. Η λογοτεχνία του είναι πάντα πρόσφορη σε αναλύσεις που θεωρητικά θα βελτίωναν την κατανόηση που κρύβεται βαθιά στα θεμέλια κάθε έργου του, αλλά ταυτόχρονα ίσως θα κατέστρεφε τα οφέλη που υπάρχουν στα υψηλότερα διανοητικά πατώματα, απόρροια της μαγευτικής του αρχιτεκτονικής γραφής – «Ή, μάλλον, αυτή η ίδια δίνει απαντήσεις ασταμάτητα, ασταμάτητα ταλανίζοντάς με μ’ αυτή την τρομερή της ζέση για βελτίωση, η οποία δεν είναι παρά μια ελαφρότερη απόδοση της λέξης καταστροφή».

ΜΙΛΗΣΕ ΜΝΗΣΗ...

ΠΙΠΕΡΙ ΚΑΙ ΣΠΑΣΜΕΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου