ΠΙΠΕΡΙ ΚΑΙ ΣΠΑΣΜΕΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

  A long time ago in a galaxy (στην επαρχία) far, far away… όταν περνούσα την emo φάση μου και έκλαιγα χωρίς λόγο καθώς να καθάριζα κρεμμύδια είχα ανακαλύψει τυχαία ένα βιβλιαράκι που το αγόρασα με τα πρώτα λεφτά που είχα αποταμιεύσει σε ένα βιβλιάριο τραπέζης που είχε δεν είχε μέσα 30 δραχμαί. Εκείνο το βιβλίο ήτο κάποιου ψιλοάγνωστου Χόφμαν μεταφρασμένο υπό του σπουδαίου Καρυωτάκη – αργότερα, όταν οι ισορροπίες άλλαξαν εντός μου, κατάλαβα ότι ο Χόφμαν λειτούργησε κάπως σαν το… καρυωθραυστικό του ποιητή∙ ξέρω, ξέρω, πάγωσε η θάλασσα μέσα σας, μακάρι να βρείτε ένα βιβλίο να πέσει πάνω της σαν τσεκούρι – «το λογοπαίγνιο είναι ένα καυτό σίδερο για μπούκλες στο χέρι της τρέλας και με δαύτο λυγίζει τις σκέψεις» . Ο λόγος είναι ότι ο Χόφμαν αποδείχθηκε μια εξαίσια διαβολική μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας και τα παιδιά του κυκλοφορούν ελεύθερα γύρω μας – ευτυχώς για αυτά, και για εμάς, είχε πάντοτε δουλειά, και μάλιστα σημαντική, να γράφει αριστουργήματα.

  Τα βιβλία δεν είναι κρούσματα να τα μετράμε, λένε πολλοί, πρέπει πάνω από όλα να τα απολαμβάνουμε, δεν έχει νόημα η ποσότητα, πρωτίστως να μιλάνε βαθιά μέσα μας, και όπως λένε και τα επίσημα χείλη, επειδή η ανάγνωση είναι μοναχική διαδικασία, για καλύτερα αποτελέσματα, να σπρώχνουμε βαθύτερα! Κάτι βαθύτερο αναδύθηκε ανέλπιστα από την πρώτη, παραδοσιακά πλέον, ανάγνωση του νέου έτους. Πριν από πολλά χρόνια κάπου είχα σκαρφιστεί και σημειώσει ένα χαζοευφυολόγημα που πάνω κάτω έλεγε το εξής: «Ο ένοχος νιώθει τύψεις για κάτι που έκανε, ενώ ο ενοχικός για κάτι που δεν έκανε» – όχι με την έννοια της μη δράσης που αν γινόταν ίσως θα του έδινε αργότερα και την ευκαιρία να νιώσει τύψεις, αλλά με την έννοια μιας καταστατικής δυναμικής, που του γεννά αληθινές τύψεις εκ του μηδενός. «Το ότι ακόμα κι ένας αθώος, αν νομίζει ότι τον υποπτεύονται, μπορεί να αρχίσει να συμπεριφέρεται λίγο πολύ σαν ένοχος, αυτό ήταν κάτι που δεν πέρασε καν απ’ το μυαλό του Σάιλας, όπως μάλλον δεν θα περνούσε και ...

  Δυο χρόνια τώρα ποντάρουμε στην πανδημία και χαΐρι δεν είδαμε. Όπως συμβαίνει και στα καζίνα, οι πολλοί δεν ξέρουν την τύφλα τους (ενώ ισχυρίζονται ότι είναι ειδικοί!) και επιπλέον ποντάρουν διαρκώς στην τύχη τους (που σπανίως είναι καλή) ενώ οι λίγοι που ξέρουν πώς παίζεται το παιχνίδι, ποντάρουν πάντα στους άλλους – και την άγνοιά τους. Στη θεωρία παιγνίων όλοι καλοί είμαστε (θεωρητικά πάντα), στην πράξη δεν μας βγαίνουν τα νούμερα – απόψε τουλάχιστον ποντάρετε πάνω από τις 35000, σίγουρα κερδίζει (τις εντυπώσεις). […] «26. Επειδή το σύνολο των νούμερων της ρουλέτας είναι το 666, ο διαβόητος δαιμονικός αριθμός του Θηρίου της Αποκαλύψεως, μερικοί, όπως ο Χ.Ψ., τον εξορκίζουν με τον σταυρό, που αποτελείται από την μεσαία κολόνα και την τραβέρσα 10-11-12. Εάν τα στοιχήματά του είναι επί μακρόν ανεπιτυχή, ενισχύει την οριζόντια δοκό του σταυρού με την τραβέρσα 13-14-15∙ και, εάν πάλι εξακολουθήσει να χάνει, κάνει τον σταυρό του και φεύγει!    Όταν κερδίζει, κάνει τον στα...

    Χιούμορ; Γίναμε τώρα! Θα μπορούσε έτσι μικρή και περιεκτική να ήταν όλη η ανάρτηση και να τελείωνε εδώ αναίμακτα και αγέλαστα. Αλλά πρέπει να πούμε δυο λόγια παραπάνω γιατί όλοι σας έχετε χιούμορ, σωστά; Το χιούμορ είναι σαν την γνώμη, όλοι έχουν από ένα. Και όλοι έχουν το καλύτερο από όλους τους άλλους, δεν χωράει αμφιβολία. Στη θεωρία πάντα, γιατί στην πράξη, γελάνε και οι πέτρες! Η κάθε χρονιά οφείλει να κλείνει με χιούμορ, η νέα επιβάλλεται να ξεκινάει με τέτοιο, η ζωή να το ακολουθεί πατώντας στα ξέγνοιαστα βήματά του, ακόμα και ο κόσμος να τελειώνει με εκείνο∙ αν κάπου σε όλη αυτή την διαδρομή τα βρίσκει και με την λογοτεχνία, ακόμα καλύτερα. Μας αξίζει γαμώτο να γελάμε σαν μικρά παιδιά, πίνοντας παράλληλα και πολύ νερό – το χιούμορ είναι δώρο . «Τα παιδιά, υποστηρίζει ο Φρόιντ, δεν διαθέτουν καμία αίσθηση του κωμικού, αλλά είναι πιθανό να τα μπερδεύει με τον συγγραφέα ενός διαβόητου και καθόλου αστείου βιβλίου με τίτλο Το ευφυολόγημα και η σχέση του με το ασυνείδητο...

  Αφήνοντας μόλις ένα βιβλίο που περιέγραφε ολοζώντανα μια Ευρώπη απολύτως παραδομένη στην καταστροφή , προετοίμαζα απροβλημάτισμος την λοξή πορεία μου σε άλλες καλλιτεχνικές διαδρομές, χωρίς να έχω ιδέα γιατί μου συμβαίνει αυτό τόσο φυσικά . Μήπως τελικά είμαι παραπάνω ευρωπαίος από ό,τι πιστεύω; Ο Τζορτζ Στάινερ με αυτό το λαμπρό δόκιμιό του ήρθε να μας αναστήσει την απονεκρωμένη σκέψη μας με 5 εύστοχα bullets #διπλής και #τριπλής. «Αλλά μετά από μια ολόκληρη ζωή αφιερωμένη στην εις βάθος έρευνα, ο Λέο Στράους, εξίσου εμβριθής γνώστης του Ταλμούδ και του Αριστοτέλη, του Σωκράτη και του Μαϊμονίδη, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να υπάρξει ικανοποιητικός συμβιβασμός ανάμεσα στις έσχατες επιταγές του φιλοσοφικού-επιστημονικού λόγου, όπως αυτές διατυπώνονται στην ελληνική κληρονομιά μας, και στις επιταγές της πίστης και της αποκάλυψης, όπως αυτές κηρύσσονται στη Τορά. Ο συγκρητισμός, όσο ιδιοφυής και αν είναι, θα έιναι πάντα ελαττωματικός. Επομένως, η “ιδέα της Ευρώπης” είνα...

  Αν δεν ήταν Λάρσον δεν πρόκειται να έβαζα το χέρι μου στην τσέπη για να πάρω βιβλίο με τόσο αδιάφορο τίτλο – ίσως να το έκανα για δοκίμιο, με επιφύλαξη πάντα. Με τίτλο «Οι μέρες που έχτισαν την Ιστορία»… δεν πουλάς, για να το πούμε με τα λόγια της εκδοτικής πιάτσας. Αναζήτησα μέσα στο βιβλίο τον πρωτότυπο τίτλο γιατί είχα απορία πώς ο ευφυής Λάρσον χρησιμοποίησε τέτοιον άθλιο τίτλο· το «The splendid and the vil l e» [sic] έγινε αυτό που έγινε. Χωρίς και ο ίδιος ο Λάρσον να στοχεύει στην απολυτή πρωτοτυπία με την επιλογή των τίτλων του, τουλάχιστον πάντοτε διατηρεί μια υποδόρια νότα ειρωνείας που ενισχύεται και από την ακόλουθη ανάγνωση των εκπληκτικών βιβλίων του. Οι μεταφράσεις των τίτλων προγενέστερων βιβλίων του διατηρούσαν αυτή την ειρωνεία, εδώ όμως παραδόθηκε αμαχητί. Ας το έκαναν «Μεγαλοπρέπεια και αθλιότητα», «Ο εξαίσιος και ο άξεστος» η έστω, «Ο Λόρδος και ο Αλήτης» όπως προτείνει χιουμοριστικά το παρόν μπλογκ. Τέλος πάντων, σύμφωνα και με το κλισέ, χάθηκε μια μάχη αλλά ...