ΠΙΠΕΡΙ ΚΑΙ ΣΠΑΣΜΕΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

  Γιατί μου το κάνατε αυτό; Καλά ήμουν προστατευμένος μέσα στην αφέλεια και στην άγνοιά μου, όπως και ο Σιμπλίκιος στις πρώτες σελίδες του βιβλίου του. Τι σας έχω κάμει, μωρέ;; Πλάκα κάνω, καλά μου κάνατε, το χρειαζόμουν, βαράτε κι άλλο! Μου αρέσουν διάφοροι «τύποι» λογοτεχνίας αλλά ετούτη εδώ η λογοτεχνία αποτελεί για μένα, την συνισταμένη όλων των «τύπων» και είμαι χαρούμενος που βρέθηκε εμπρός μου. Το χαρακτηριστικό της είναι η απλότητα , όχι όμως σαν μια μεμπτή έννοια, αλλά σαν μια ευφρόσυνη συνθήκη, μια οικουμενική και ζεστή αγκαλιά λόγου που σου χαιδεύει παρηγορητικά την πλάτη, από όποιον μακρινό αιώνα και αν προέρχεσαι. Μια καθαρότητα ύφους συνδυασμένη με καθαρότητα σκέψεων και στοχασμών. Και μια «βρώμικη» ειρωνεία. Σαρκάσμιο Σαρκασμίσιμο θα έπρεπε να τον λεν!

Ο Κρίστοφερ Χίτσενς είναι ο ορισμός του «δίνει πόνο» συγγραφέα – κυνικός, προκλητικός, σε κολλάει στον τοίχο με επιχειρήματα (τα οποία πολλοί συζητητές απεκδύονται μόνοι τους με τόση ανυπομονησία, που είναι σχεδόν βαρετό για σένα να προσπαθήσεις να τους «ξεγυμνώσεις»)! Πάντα παραμένει απολαυστικό να αναμετριέσαι με την σκέψη του, αρκεί φυσικά να μην είσαι εσύ ο στόχος της. Ωστόσο, με την κάλυψη που σου προσφέρει ένα έντυπο βιβλίο και την ιδιωτικότητα που σου παρέχει μια ανάγνωση, μπορείς να χτυπηθείς από τα αιχμηρά του σχόλια χωρίς την ντροπή μιας δημόσιας έκθεσης. Και αυτό είναι τόσο ιαματικό όσο δεν φαντάζεσαι. Τα βιβλία του είναι εμβόλια κατά της άγνοιας αλλά στην χώρα που φυτοζωώ, δεν θα μου προκαλούσε καμία εντύπωση αν μάθαινα ότι έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια ένα πνευματικό αντιεμβολιαστικό κίνημα. Ιλαρότης ιλαροτήτων τα πάντα ιλαρότης!

Μετά την παρακολούθηση του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου Δημιουργικής Γραφής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο στην Κέρκυρα αυτό είναι το πιο εύστοχο συμπέρασμά μου: παραρλάμα! Η λέξη από το ομώνυμο διήγημα του Δημοσθένη Βουτυρά που αν την μεταγράψεις δημιουργικά, μπορεί να διαβαστεί και «παραλήρημα», επειδή κάποιες εισηγήσεις δεν έδιναν διόλου πειστικές εξηγήσεις γιατί θα έπρεπε να χαραμίσουμε τον χρόνο μας παρακολουθώντας τες· από την άλλη θα μπορούσε να διαβαστεί και «παρανάλωμα», επειδή τίποτα ωφέλιμο δεν κυκλοφορεί μόνο του εκεί έξω, αν δεν συνοδεύεται απαραιτήτως από το τερπνό ταίρι του.

  Να πω και δυο λόγια για τα βιβλία του Μπλέηκ – για όσα έχω στην κατοχή μου εννοώ, δηλαδή μόνο δύο, τυχερούληδες! Το ξέρετε βέβαια ότι εγώ με την ποίηση δεν τα πάω καλά· να φανταστείτε ότι, ούτε η ποίηση του Τίτου Πατρίκιου δε ν με βρίσκει ! Αν θέλετε μπόλικη ποίηση υπάρχει ένα μπλογκ που και την τιμά και την αγαπά. Πριν όμως κάποιος προσπαθήσει να ερμηνεύσει την ποίηση πρέπει πρώτα να την κατανοήσει, και αυτό που μου έδειξε η πρόσφατη εμπειρία της ανάγνωσης της βιογραφίας του Μπλέηκ, είναι ότι κάποιος πολύ δύσκολα θα κατανοήσει την ποίησή του αν δεν αφήσει τον εαυτό του να εισχωρήσει στην πολυτάραχη ζωή και την πολυσχιδή προσωπικότητα του δημιουργού της. Ωστόσο, ο μύθος κατέλαβε τον Μπλέικ και ο ίδιος, έχοντας ως χαρακτηριστικά γνωρίσματα το πείσμα και την εμμονή, άρχισε να εμβαθύνει σε αυτόν και να τον επεξεργάζεται ώσπου έγινε μια άκρως περίπλοκη, και από ορισμένες απόψεις ακατανόητη, summa theologica. Μερικοί δημιουργοί είναι σαν περίκλειστα στρείδια που το μαργαριτά...

  Ποιος ήταν τελικά ο Ουίλλιαμ Μπλέηκ; Ήταν άραγε η άχαρη μετεμψύχωση του Τζόνι Ντεπ στον «Νεκρό» του Τζάρμους; Ήταν πράγματι χαράκτης ή μήπως ήταν παραχαράκτης; Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας του γάμου μεταξύ Ουρανού και Κόλασης; Έβλεπε όντως «αγίους και αγγελάκια»; Χρησιμοποιούσε ψυχότροπα ή τα έβλεπε νηφάλιος; Αυτά και ακόμη περισσότερα στο νέο τεύχος του «Άστρα και όραμα» που κυκλοφορεί. Ακόμα, αποκλειστική συνέντευξη του μεγάλου οραματιστή προκατόχου του, Σβέντενμποργκ, που προφήτεψε τον ερχομό του: «Η Δευτέρα Παρουσία πραγματοποιήθηκε στον πνευματικό κόσμο το 1757 [...] ο προγενέστερος ουρανός και η προγενέστερη γη χάθηκαν, και όλα έχουν Ανανεωθεί» . Δώρο μια τράπουλα Ταρώ με χαρακτικά του Μπλέηκ.

  Στα ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε, τα χέρια θα περάσουμε στους ώμους, παλιά τραγούδια για να θυμηθούμε, ονόματα και βλέμματα και δρόμους. Έτσι είναι όπως τα λέει ο ποιητής ! Η λογοτεχνία εδραιώνει ισχυρές φιλίες. Όσες σελίδες και αν διαβάσουμε, χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάμε. Και για μένα, αυτή η αλλαγή θέασης έγινε μέσα από τα βιβλία του Τόμας Πύντσον: μέσα από δρόμους παράνοιας, απορημένα βλέμματα, αστεία ονόματα και τραγουδάκια της κακιάς ώρας. Και έναν Λόγο που και ο ίδιος ο Θεός μόνο να μπεμπεκίσει μπορεί!